Znakomici Wykładowcy

Józef Bronisław GASIŃSKI (1903–1989)

Absolwent UJ (1928); specjalista w zakresie chirurgii (1956); dr hab. med. 1939; prof. nadzw. 1949, prof. zw. 1956; dr h.c. ŚAM (1977). 

Początkowo pracował w Zakładzie Anatomii Opisowej oraz Klinice Chirurgicznej UJ, a następnie w Ubezpieczalni Społecznej w Krakowie. Od 1948 był ordynatorem Oddziału Torakochirurgicznego Szpitala im. dra Anki w Krakowie. W 1949 przeniósł się na Śląsk, gdzie został kierownikiem I Kliniki Chirurgii ŚAM w Zabrzu, którą od podstaw zorganizował, wyodrębniając oddziały: chirurgii ogólnej, urazowej, dziecięcej, naczyniowej oraz urologiczny. Po przeniesieniu kliniki do Katowic (1963) dokonał jej rozbudowy, powiększając o nowe sale operacyjne, pomieszczenia dydaktyczne z telewizją przewodową połączoną z salą operacyjną, przychodnie przykliniczne oraz pomieszczenie do potrzeb chirurgii eksperymentalnej. 

Był twórcą współczesnej chirurgii na Górnym Śląsku, mistrzem w dziedzinie chirurgii żołądka, dysponował fenomenalną techniką i absolutną orientacją w polu operacyjnym. Jako pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych na świecie wykonał kostopleuropneumonektomię we własnej odmianie. Opracował autorski sposób zastąpienia usuniętego przełyku piersiowego przez uruchomiony i przeprowadzony przez przednie śródpiersie żołądek. W 1955 opublikował swoje doświadczenia w chirurgii przełyku na podstawie materiału obejmującego 121 operowanych chorych (był to wówczas materiał unikalny). Metoda oparta na szczegółowych badaniach czynnościowych stanowiła nowy rozdział w chirurgicznym leczeniu tej choroby. Na uwagę zasługuje sposób wytworzenia sztucznego żołądka po jego usunięciu. Współpracując z zespołem kierowanym przez profesora Leszka Gieca, dokonał po raz pierwszy na Śląsku wszczepienia rozrusznika serca. W zakresie urologii zwraca uwagę oryginalna metoda operacji stulejki, która uznanie zyskała zarówno w kraju, jak i za granicą. Jako pierwszy w Polsce dokonał trzech przeszczepów nerek od dawców rodzinnych, co zapoczątkowało rozwój transplantologii na Śląsku. 

W macierzystej klinice zorganizował ośrodek chirurgii doświadczalnej opracowujący zagadnienie przeszczepów naczyniowych. Projektował nowe i oryginalne narzędzia chirurgiczne. 

Publikowany dorobek naukowy prof. Gasińskiego obejmuje około 120 prac. 

Był promotorem 42 prac doktorskich, opiekunem 6 habilitacji. Wielu uczniów Profesora otrzymało tytuły naukowe profesora, zostało kierownikami klinik lub ordynatorami oddziałów chirurgicznych na Śląsku i w innych regionach kraju. 

Specjalista wojewódzki w zakresie chirurgii, a także przewodniczący Zespołu Specjalistów Wojewódzkich na terenie województwa katowickiego. 

Członek Towarzystwa Chirurgów Polskich (członek honorowy), a także członek honorowy Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgów i Francuskiego Towarzystwa Flebologicznego. 

Odznaczony m.in.: Krzyżem Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim OOP, Odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, tytułem honorowym „Zasłużony Nauczyciel PRL”, „Zasłużony Lekarz PRL”. 

W 1990 Wojewódzkiemu Szpitalowi Specjalistycznemu w Tychach nadano imię prof. Józefa Gasińskiego. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004630&local_base=biograf

Kornel Stanisław GIBIŃSKI (1915–2012)

Absolwent UJ (1939); specjalista chorób wewnętrznych (1949); gastroenterolog; dr med. 1945; dr hab. med. 1950; prof. nadzw. 1954; prof. zw. 1962; dr h.c. multi. 

Pracę zawodową rozpoczął już w 1935 jako student, w Zakładzie Fizjologii UJ. W czasie wojny pracował kolejno w II Klinice Chorób Wewnętrznych UJ i Ubezpieczalni Społecznej. Za działalność w ZWZ-AK został aresztowany i osadzony w więzieniu na Montelupich w Krakowie, a następnie przewieziony do obozu w Gross-Rosen, gdzie pracował jako lekarz komanda w Bautzen. W 1945 powrócił do Krakowa i podjął pracę w Zakładzie Fizjologii UJ oraz w Szpitalu św. Łazarza. W 1945 przeniósł się do Wrocławia, gdzie zatrudnił się w III Klinice Chorób Wewnętrznych tamtejszej Akademii Medycznej. W 1953 zamieszkał na Górnym Śląsku i objął kierownictwo III Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych ŚAM w Bytomiu. Następnie był dyrektorem Instytutu Chorób Wewnętrznych. Utworzył pierwszą w Polsce Klinikę Gastroenterologii ŚAM w Katowicach-Ligocie, którą kierował do przejścia na emeryturę. 

W latach 1957–1959 pełnił funkcję prorektora ds. nauki ŚAM. 

Był twórcą i nestorem śląskiej gastroenterologii i farmakologii klinicznej. Jego działalność naukowo-badawcza koncentrowała się na problemach współczesnej medycyny, przede wszystkim szeroko pojętej internie, kardiologii i gastroenterologii. Zainteresowania naukowo-badawcze dotyczyły także czynności gruczołów potowych, miażdżycy i proteolizy komórkowej, wpływu palenia papierosów na zdrowie, polityki zdrowotnej oraz etyki. 

Był autorem około 250 artykułów opublikowanych w kraju i za granicą, a także współautorem prawie 200. Na uwagę zasługują następujące opracowania monograficzne: „Zarys gastroskopii klinicznej”, „Endoskopia gastroenterologiczna” i „Endoskopia układu trawiennego”. Autor ponad 30 rozdziałów zamieszczonych w opracowaniach zbiorowych. Promotor prawie 50 przewodów doktorskich oraz opiekun kilkunastu habilitacyjnych. Uczniowie i wychowankowie Profesora jako samodzielni pracownicy nauki kierują wieloma katedrami i klinikami w SUM oraz w innych uczelniach. 

Profesor działał w licznych towarzystwach naukowych, m.in. w: Polskim Towarzystwie Gastroenterologicznym (założyciel, honorowy prezes), New York Academy of Science (członek czynny), Royal Society of Medicine, European Association for Digestive Endoscopy, World Organization of Gastroenterology, International Society of Chronobiology, Polskim Lekarskim Towarzystwie Radiologicznym, Towarzystwie Internistów Polskich oraz Polskim Towarzystwie Lekarskim. 

Członek honorowy m.in. Czesko-Słowackiego Towarzystwa Gastroenterologicznego oraz Francuskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego. 

Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim OOP z Gwiazdą, Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim OOP, odznakami „Zasłużony Lekarz PRL”, „Zasłużony Nauczyciel PRL”, medalem „Gloria Medicinae”. Uhonorowany m.in. Nagrodą Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, Nagrodą Wojciecha Korfantego oraz nagrodą „Lux ex Silesia”. 

Senaty polskich uczelni: AM w Poznaniu (1975), AM we Wrocławiu (1976), ŚAM (1983), UJ (2000), Wojskowej AM w Łodzi (2001) oraz Albert Schweitzer Academy of Medicine przyznały Profesorowi tytuł doktora honoris causa. 

W 2006 Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny ŚAM w Katowicach-Ligocie otrzymał imię Profesora Kornela Gibińskiego. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004651&local_base=biograf

Leszek GIEC (1928–2007)

Absolwent AM we Wrocławiu (1952); specjalista I st. (1954) i II st. (1957) z zakresu chorób wewnętrznych oraz z zakresu kardiologii (1968); dr med. 1960, dr hab. med. 1968, prof. nadzw. 1979, prof. zw. 1989. 

W 1975 został powołany na stanowisko kierownika I Kliniki Kardiologii w Katowicach przy ul. Francuskiej, przeniesionej w 1977 do Centralnego Szpitala Górniczego w Katowicach-Ochojcu. W 1978 rozpoczął starania o budowę Górnośląskiego Ośrodka Kardiologii. Decyzją wojewody katowickiego został dyrektorem powstającego ośrodka, który został oddany do użytku w 1987. Dyrektor Instytutu Kardiologii ŚAM. 

W latach 1993–1996 był członkiem Senatu ŚAM.

Był współtwórcą kardiologii na Śląsku. Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się na ważnym dla przemysłu problemie wpływu wysokiej temperatury otoczenia na ustrój człowieka, a szczególnie czynności gruczołu potowego, zachowania gospodarki wodno-elektrolitowej, roli niektórych hormonów w zachowaniu homeostazy ustroju ludzkiego podczas stresu cieplnego (wyniki badań zastosowano praktycznie w profilaktyce i leczeniu stanów przegrzania ustroju w warunkach narażenia na wysokie temperatury). Był jednym z pierwszych w kraju, który przeprowadził dokładną analizę wektokardiograficzną bloków prawej odnogi pęczka Hisa. Jako pierwszy w kraju opublikował obserwacje przebiegu i metod leczenia zespołu chorego węzła zatokowego. Zainteresowania ukierunkował też na zagadnienia farmako- i elektroterapii chorób serca oraz reanimację kardiologiczną. Zainicjował metodę przyłóżkowego wprowadzania elektrody endokawitarnej pod kontrolą elektrokardiograficzną. Wraz z zespołem opracował i zastosował, jako pierwszy w kraju, wysokociśnieniową strzykawkę automatyczną do angiografii. Zapoczątkował badania nad epidemiologią choroby wieńcowej w zależności od szkodliwości środowiska przemysłowego. Wiele uwagi poświęcił diagnostyce enzymologicznej zawału serca, diagnostyce elektrofizjologicznej, a także ocenie nowych leków kardiologicznych i wszczepieniu na stałe sztucznych stymulatorów serca. 

Opublikował blisko 350 artykułów (z tego 50 w czasopismach zagranicznych) i ponad 100 streszczeń i doniesień zjazdowych. Był promotorem 15 prac doktorskich, opiekunem 6 rozpraw habilitacyjnych. 

Pełnił funkcję konsultanta krajowego, regionalnego i wojewódzkiego z zakresu kardiologii. Uczestniczył w pracach towarzystw naukowych, m.in. Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (członek honorowy), Towarzystwa Internistów Polskich (członek honorowy). Był też członkiem Krajowego Zespołu Specjalistycznego w dziedzinie kardiologii, Rady Naukowej Instytutu Kardiologii w Warszawie, członkiem rzeczywistym PAN, a także członkiem KBN. 

Uhonorowany m.in.: Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą, Krzyżami Kawalerskim i Oficerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, złotą odznaką „Zasłużonemu w rozwoju województwa katowickiego”, odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego „Gloria Medicinae”, złotą odznaką „Zasłużonemu w rozwoju Śląskiej Akademii Medycznej”, Orderem Honorowym „Laur 50-lecia ŚAM”, Platynowym Laurem Umiejętności i Kompetencji. 

Od 2008 Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 SUM w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne nosi imię prof. Leszka Gieca. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004655&local_base=biograf

Bożena Maria HAGER-MAŁECKA (1921–2016)

Absolwentka tajnych kompletów UJ (1949); specjalistka II st. w zakresie pediatrii 1953; dr med. 1951; dr hab. 1963; prof. nadzw. 1969; prof. zw. 1976; dr h.c. ŚAM (1994). 

W ŚAM pełniła funkcje m.in.: prorektora ds. klinicznych (od 1975) oraz prorektora ds. rozwoju Wydziału Lekarskiego w Zabrzu (od 1978).

Po ukończeniu studiów pracowała w Szpitalu Ubezpieczalni Społecznej w Krakowie, następnie w Szpitalu dla Dzieci w Zabrzu, w I Klinice Pediatrii w Warszawie (szkolenie specjalistyczne w zakresie diagnostyki i terapii pediatrycznej). 

W ŚAM zatrudniona od 1952 początkowo jako st. asystent w Klinice Pediatrii w Zabrzu, następnie na stanowiskach adiunkta, doc. etatowego, prof. nadzw. i prof. zw. W Instytucie Doskonalenia Kadr w Rabce odbyła szkolenie w zakresie ftyzjopediatrii i bronchoskopii dziecięcej oraz staż naukowy w Hospital des Enfants Malades, Hospital L. Bernard Brevannes, Institut Pasteur w Paryżu.

Podejmowała działania w celu wypracowania modelowej kliniki szpitala dziecięcego oraz zajmowała się organizacją pediatrii w Polsce. W pracy naukowo-badawczej koncentrowała się głównie na immunologii klinicznej i gruźlicy. Po raz pierwszy w Polsce zastosowała immunoelektroforezę do badań nad białkami płynu mózgowo-rdzeniowego oraz do badań nad białkami wydalanymi z kałem. Jako pierwsza w medycynie światowej wykazała skład jakościowy tych białek u noworodków i wcześniaków z biegunkami i innymi zespołami klinicznymi. W 1974 wykryła masowe zachorowania na przewlekłą ołowicę wśród dzieci mieszkających w pobliżu Huty Metali Niezależnych w Katowicach-Szopienicach, prowadząc następnie akcję leczniczą i zapobiegawczą. Była autorką pionierskich badań dotyczących wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie Polaków, ze szczególnym uwzględnieniem stanu odporności dzieci.

Z jej inicjatywy powstał Oddział Przedłużonej Terapii w Katowicach-Ligocie i pierwszy w kraju Oddział Reanimacji Dzieci. Była dyrektorem Instytutu Pediatrii ŚAM w Zabrzu. Pracowała przy organizacji Kliniki Patologii Noworodka, Oddziału Dializ dla dzieci, Oddziału Dziennej Resocjalizacji i Rewalidacji dla dzieci głęboko upośledzonych, Wojewódzkiego Ośrodka Rehabilitacji Kardiologicznej dla Dzieci w Murckach oraz Wojewódzkiego Ośrodka Psychiatrii Dziecięcej w Zbrosławicach.

W swoim dorobku ma łącznie ponad 200 publikacji, których jest autorem lub współautorem. Wychowała wiele pokoleń lekarzy, a pod jej kierunkiem wykształcili się specjaliści I i II st. z zakresu pediatrii, doktorzy i doktorzy habilitowani. Recenzowała rozprawy habilitacyjne, doktorskie oraz całokształt dorobku naukowego badaczy w postępowaniu o tytuł profesora.

Prof. Hager-Małecka była posłanką na Sejm PRL w latach 1976–1989, pełniąc funkcje m.in.: przewodniczącej Stałej Podkomisji Zdrowia w Komisji Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej, przewodniczącej Komisji Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych. Ponadto była członkinią m.in.: Rady ds. Rodziny, Rady Naukowej Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, Komitetu Człowiek i Środowisko przy Prezydium PAN.

Działała w licznych towarzystwach i organizacjach naukowych, m.in.: Polskim Towarzystwie Pediatrycznym, Polskim Towarzystwie Ftyzjopulmonologicznym, Association for Pediatric Education in Europe, Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej ds. tytułów i stopni naukowych.

Odznaczona m.in.: Krzyżem Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim OOP, Krzyżem „Za zasługi dla ZHP”, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Odznaką „Zasłużony Lekarz PRL”, „Zasłużony Nauczyciel PRL”, Wawrzynem Lekarskim. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004728&local_base=biograf

Zbigniew Stanisław HERMAN (1935–2010)

Absolwent ŚAM (1958); specjalista I st. (1962) i II st. (1966) w zakresie chorób wewnętrznych, farmakologii (1970) oraz farmakologii klinicznej (1974); dr med. 1963; dr hab. n. med. 1971; doc. 1971; prof. nadzw. n. med. 1978; prof. zw. n. med. 1986; doktor h.c. ŚAM (1993) i AM w Lublinie (1999). 

Był pierwszym w historii ŚAM rektorem elektem (1980–1982) wyłonionym demokratycznie przez Uczelniane Kolegium Elektorów oraz wieloletnim członkiem Senatu (1983–2002). 

Już od okresu studiów związany z zabrzańską Katedrą Farmakologii ŚAM, w której przeszedł kolejne szczeble kariery zawodowej. W 1986 objął kierownictwo Katedry Farmakologii i Zakładu Farmakologii Klinicznej przy Wydziale Lekarskim w Katowicach-Ligocie, które od podstaw zorganizował. Uruchomił również kilka nowatorskich pracowni: Mierzenia Stężeń Leków, Immunofarmakologii Klinicznej oraz Pracownię Metod Biologii Molekularnej. Był współtwórcą farmakologii klinicznej w Polsce. Z jego inicjatywy powołano w Centralnym Szpitalu Klinicznym Szpitalny Oddział Farmakologii Klinicznej działający w ramach II Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych. Utworzył też pierwszą w kraju Poradnię Chorób Wewnętrznych i Farmakologii. 

Działalność naukowo-badawcza Profesora koncentrowała się początkowo na opracowaniu modeli miażdżycy doświadczalnej oraz leków przeciwmiażdżycowych, psychofarmakologii, farmakologii klinicznej. Do najważniejszych osiągnięć naukowych należą: opracowanie oryginalnej metody iniekcji do komór bocznych mózgu u szczurów i myszy, która przyczyniła się w istotny sposób do rozwoju psychofarmakologii; odkrycie działania tuftsyny na mózgowie, co przyczyniło się do istotnego ugruntowania hipotezy o wzajemnym wpływie ośrodkowego układu nerwowego na układ immunologiczny; poznanie zupełnie nowych mechanizmów działania leków antypsychotycznych; odkrycie wpływu enkefalin na układ immunologiczny; odkrycie roli neuropeptydu Y w mechanizmie działania leków antypsychotycznych; pozyskanie nowych faktów dotyczących wpływu leków przeciwmiażdżycowych na układ immunologiczny człowieka; opisanie nowych dowodów popierających hipotezę udziału procesów zapalnych w powstawaniu zmian miażdżycowych u człowieka. 

Jest autorem blisko 700 publikacji, na które składają się: publikacje zwarte, rozdziały, artykuły i streszczenia zjazdowe. Znalazł się na liście 150 najczęściej cytowanych polskich uczonych w zakresie medycyny i biologii. Promotor 32 prac doktorskich, opiekun 11 habilitacji. 

Członek polskich i zagranicznych towarzystw naukowych, m.in.: European Society of Biochemical Pharmacology, New York Academy of Sciences, European College of Neuropsychopharmacology, European Behavioural Pharmacology Society, Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego, Polskiego Towarzystwa Biochemicznego, Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego, Towarzystwa Internistów Polskich; członek honorowy kilku polskich towarzystw naukowych. 

Był członkiem czynnym PAU, członkiem korespondentem PAN, a także członkiem KBN, Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych. Pełnił funkcję krajowego specjalisty ds. farmakologii klinicznej oraz konsultanta wojewódzkiego ds. farmakologii. 

Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą i Oficerskim OOP, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego „Gloria Medicinae”, Orderem Honorowym „Laur 50-lecia ŚAM”, medalem Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Otrzymał godność kawalera Zakonu Maltańskiego. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004746&local_base=biograf

Jerzy HOŁOWIECKI (ur. 1937)

Absolwent ŚAM (1962); specjalista I st. (1966) i II st. (1970) z zakresu chorób wewnętrznych, specjalista z hematologii (1977) oraz transplantologii (2002); dr n. med. 1968; dr hab. n. med. 1978; prof. nadzw. 1988; dr h.c. Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (2008). 

W ŚAM pełnił funkcje m.in.: prodziekana Wydziału Lekarskiego, prorektora ds. szkolenia podyplomowego oraz był członkiem Komisji Bioetyki Badań Naukowych i przewodniczącym Senackiej Komisji ds. Rozwoju Kadry Naukowo-Dydaktycznej.

Pracę w ŚAM rozpoczął w 1962 początkowo jako asystent w Zakładzie Fizjologii, następnie w I Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych, kolejno na oddziałach o profilu gastrologicznym, nefrologicznym i kardiologicznym. Na przestrzeni lat pełnił funkcję kierownika w kolejno przekształcanych jednostkach: Oddziale Hematologii w I Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych, Klinice Hematologii, Katedrze i Klinice Hematologii i Transplantacji Szpiku. Ponadto był zatrudniony, a w późniejszym okresie objął kierownictwo w Wojewódzkiej Poradni Hematologicznej. Podczas staży naukowych pracował m.in. w: Birch Hill Hospital w Wardle (Rochdale), King`s College Hospital w Londynie, Szpitalu Kantonalnym w Zurychu, Instytucie Białaczek i Hematologii L. Boltzmanna w Wiedniu. Aktualnie pełni funkcję Konsultanta Oddziału w Klinice Transplantacji Szpiku i Onkohematologii w Narodowym Instytucie Onkologii w Gliwicach.

W pracy naukowo-badawczej skupia się głównie na chorobach wewnętrznych, onkohematologii i transplantacji szpiku kostnego. Opracowany przez niego schemat leczenia ostrej białaczki szpikowej kladrybiną zwiększył odsetek osób wyleczonych i stał się tzw. złotym standardem według zaleceń National Comprehensive Cancer Network (w 2013 doceniony nagrodą „Portret Polskiej Medycyny”). Do osiągnięć prof. Hołowieckiego należą m.in.: wykonanie pierwszych w kraju przeszczepów metodą pozytywnej immunoselekcji w chłoniakach i raku piersi, transplantacje szpiku od niespokrewnionych dawców (pierwszy przeszczep od dawcy zagranicznego), przygotowanie pierwszego w piśmiennictwie programu leczenia ostrych białaczek limfoblastycznych z wykorzystaniem GM-CSF. Opracował i wdrożył liczne praktyki medyczne, m.in.: praktykę oryginalnych sposobów leczenia białaczek ostrych limfoblastycznych i szpikowych, wprowadził przeszczepy komórek macierzystych i progenitorowych po stymulacji cytostatykami i rekombinowanymi cytokinami.

Pracując w ŚAM, zorganizował: laboratorium hematologiczne, Pracownię Hematologii, Oddział Hematologii. Jest twórcą ośrodka transplantacji szpiku, zorganizował Polską Grupę Białaczkową dla Dorosłych – PALG, a następnie przekształcił ją w stowarzyszenie. Prof. Hołowiecki założył i przewodniczy Polskiej Szkole Hematologii.

Jest autorem lub współautorem ponad pół tys. publikacji, w tym rozpraw, artykułów zamieszczonych m.in. w: „Lancet”, „Blood”, „New England Journal of Medicine”, „Leukemia”, „British Journal of Haematology”, „Haematologica”, „Cancer”, rozdziałów w podręcznikach, skryptów, doniesień zjazdowych, tłumaczeń i rozdziałów w książkach. 

W ramach działalności dydaktycznej m.in.: prowadził wykłady z hematologii, seminaria z zakresu patofizjologii oraz metod diagnostyki i leczenia w onkohematologii dla studentów medycyny, brał udział w szkoleniu podyplomowym, opiekował się lekarzami podczas specjalizacji. Był promotorem doktoratów oraz sprawował opiekę nad habilitacjami. 

Na przestrzeni lat pełnił wiele prestiżowych funkcji, należał lub nadal jest członkiem licznych jednostek m.in.: Prezydium Krajowej Rady Transplantacyjnej ds. Transplantacji Szpiku, Komitetu Immunologii PAN, komisji PAN: Hematologii Klinicznej, Interny i Parainterny Zespołu Ochrony Zdrowia i Środowiska, Patofizjologii Klinicznej, Hematologii Doświadczalnej i Inżynierii Komórkowej, stowarzyszeń naukowych: International Society of Haematology w Londynie, European Group for Blood and Marrow Transplantation, American Society of Haematology, Polskiego Towarzystwa Transplantologicznego, Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Towarzystwa Internistów Polskich.

Odznaczony m.in.: Krzyżami Oficerskim i Kawalerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, medalami – Komisji Edukacji Narodowej, 40-lecia PRL, Złotym Medalem Kongresu Onkologii Polskiej, odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, złotą odznaką „Zasłużony w rozwoju województwa katowickiego”, otrzymał Nagrodę Sodalis Honoris Causa Associato Medicorum Bohemoslovakorum J. E. Purkyne, nagrodę za działalność naukową i dydaktyczną MZiOS, Specjalną Nagrodę Ministra Zdrowia, Nagrodę Sekretarza Naukowego PAN.

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004762&local_base=biograf

Marcin Walerian KAMIŃSKI (ur. 1941)

Absolwent ŚAM (1965); dr n. med. 1971; dr hab. n. med. 1977; prof. nadzw. 1987; dr h.c. AM w Białymstoku (2007). 

W ŚAM, w l. 1988–1990 piastował urząd i godność rektora. Ponadto pełnił wiele funkcji, m.in.: prorektora ds. nauki (1985–1988) oraz był członkiem Senatu i senackich komisji.

Z ŚAM związany od 1963, gdy jako student-wolontariusz rozpoczął pracę w Katedrze i Zakładzie Histologii i Embriologii w Zabrzu-Rokitnicy. W jednostce tej pracował kolejno na stanowiskach technika stażysty, asystenta, st. asystenta, adiunkta, doc. Po utworzeniu nowego wydziału ŚAM pracował w Katowicach-Ligocie, kierując Katedrą i Zakładem Histologii i Embriologii na stanowiskach prof. nadzw. i prof. zw. Przez kilka lat przed emeryturą kierował Katedrą Morfologii i Zakładem Histopatologii Katedry Morfologii Wydziału Lekarskiego w Katowicach. Ponadto podczas licznych staży pracował m.in.: w Akademii Nauk w Leningradzie, na szwedzkich uniwersytetach w Sztokholmie i w Lund oraz w ośrodkach uniwersyteckich w Getyndze, Heidelbergu, Kolonii i Monastyrze.  

W pracy naukowej zajmował się przede wszystkim toksykologią doświadczalną, toksykologią rozpuszczalników organicznych oraz metali (szczególnie kadmu i ołowiu), uszkodzeniami niedokrwienno-reperfuzyjnymi wątroby i nerek. W swoich badaniach poruszał problematykę biotransformacji leków i ksenobiotyków w wątrobie, nerkach oraz płucach, w warunkach rozwoju organizmu i jego starzenia się. W ostatnich latach badał uczestnictwo komórek macierzystych wątroby w regeneracji tego narządu.

Pracował przy uruchamianiu Zakładu Cytologii i Histologii w Katowicach-Ligocie jako pełnomocnik rektora. Był inicjatorem i organizatorem Pracowni Hodowli Tkankowej oraz kilku pracowni wchodzących w skład Katedry i Zakładu Histologii i Embriologii: Morfometrycznej, Morfologicznej i Histochemicznej. Kierował Zakładem Medycyny Środowiskowej i Przemysłowej Międzywydziałowego Instytutu Biologiczno-Morfologicznego. Przez rok pełnił funkcję kuratora Zakładu Histologii i Mikromorfologii Instytutu Biologiczno-Morfologicznego.

Jest autorem i współautorem licznych prac z zakresu toksykologii doświadczalnej, ochrony środowiska, histologii i cytofizjologii, streszczeń i doniesień zjazdowych oraz rozdziałów w opracowaniach monograficznych. W ramach działalności dydaktycznej prowadził zajęcia m.in. z histologii, embriologii, podstaw nauk klinicznych, podstaw immunologii dla studentów, słuchaczy szkoleń podyplomowych, uczestników kursów oraz aktywnie uczestniczył w studenckim ruchu naukowym (koła naukowe). Był promotorem dysertacji doktorskich, opiekunem habilitacji, recenzentem prac doktorskich, habilitacyjnych i postępowań o nadanie tytułu profesora, a także trzech postępowań o nadanie tytułu doktora honoris causa.

Na przestrzeni lat aktywnie uczestniczył w pracach komisji, komitetów i zespołów naukowych PAN i KBN m.in. w: Zespole Nauk Medycznych KBN,  Komitecie Epidemiologii i Zdrowia Publicznego PAN, Centralnej Komisji do spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, Zespole Doradczym Ministra Nauki ds. Projektów Badawczych Zamawianych, był członkiem rad naukowych, m.in.: rady naukowej przy Ministrze Zdrowia, Rady Naukowej Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi, Rady Naukowej Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu oraz rad redakcyjnych czasopism, takich jak: „Acta Poloniae Toxicologica”, „Auxilium Sociale – Wsparcie Społeczne”, „Polish Journal of Environmental Studies”, „Folia Medica Lodziensia”. 

Był wybierany do pełnienia wielu prestiżowych funkcji w organizacjach naukowych m.in. w Polskim Towarzystwie Lekarskim, Polskim Towarzystwie Histochemików i Cytochemików, Polskim Towarzystwie Anatomicznym, Polskim Towarzystwie Toksykologicznym.

Uhonorowany m.in.: Krzyżami Komandorskim i Kawalerskim OOP, medalem Komisji Edukacji Narodowej, medalem prof. Karola Marcinkowskiego (nadany przez ZG Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego), Srebrnym Medalem Zasługi Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Był laureatem zespołowych nagród MZiOS naukowych I st. i II st., dydaktycznych I st., zespołowej nagrody naukowej II st. Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, kilkunastu nagród Rektora ŚAM za pracę naukowo-badawczą i działalność dydaktyczno-wychowawczą.

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004508&local_base=biograf 

Franciszek KOKOT (1929–2021)

Absolwent ŚAM (1953); specjalista I st. (1955) i II st. (1958) z zakresu chorób wewnętrznych, specjalista z zakresu nefrologii (1987) oraz specjalista z zakresu endokrynologii (1998); dr med. 1957; dr hab. n. med. 1962; doc. 1963; prof. nadzw. 1969; prof. zw. 1982; dr h.c. multi. 

W macierzystej Uczelni pełnił funkcję rektora (1980–1982) i prorektora ds. szkolenia podyplomowego (1982–1984), był wieloletnim członkiem Senatu. 

W Uczelni pracował już w trakcie studiów (od 1949), a po uzyskaniu dyplomu początkowo w Klinice Chorób Wewnętrznych, następnie w powstałym Oddziale Nefrologicznym, Instytucie Chorób Wewnętrznych, II Klinice Chorób Wewnętrznych. Od 1975 kierował Kliniką Nefrologii Instytutu Chorób Wewnętrznych, przemianowaną następnie na Katedrę i Klinikę Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych w Katowicach. 

Współtwórca oblicza polskiej medycyny, twórca polskiej szkoły nefrologicznej. W pracy naukowej zajmował się enzymologią kliniczną, patofizjologią nadciśnienia tętniczego, aktywną kamicą nerkową oraz ostrym i przewlekłym zatruciem mocznicowym. Do jego najważniejszych osiągnięć należy: wykazanie obecności gamma-glutamylotranspeptydazy w rąbku szczoteczkowym jelit, obecności zaburzeń funkcji narządów wewnętrznego wydzielania u chorych z ostrą i przewlekłą niewydolnością nerek oraz u chorych na różne postacie etiologiczne nadciśnienia tętniczego, ustalenie udziału różnych hormonów w patogenezie aktywnej kamicy nerkowej oraz udziału erytropoetyny w regulacji zaburzeń metabolicznych i ciśnienia tętniczego u chorych na samoistne nadciśnienie tętnicze i u kobiet z zatruciem ciążowym. 

Był organizatorem Kliniki Nefrologii w Katowicach wraz z jej słynnym na całą Polskę i Europę Laboratorium Izotopowym, które stało się podstawą jego późniejszych osiągnięć naukowych i zawodowych. 

Organizator ośrodka dializy pozaustrojowej i transplantologii przy macierzystej Klinice Nefrologii oraz sieci ośrodków dializy w Polsce południowej (Wysowa Zdrój, Nysa, Sucha Beskidzka, Olesno, Oświęcim, Cieszyn, Opole, Rybnik, Chrzanów). 

Autor i współautor blisko 1,5 tysiąca publikacji, w tym kilkudziesięciu podręczników o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym. Wypromował 77 doktorów medycyny, był opiekunem 28 habilitacji (w tym kilku zagranicznych). 

Pełnił wiele funkcji w towarzystwach naukowych, m.in. w Polskim i Europejskim Towarzystwie Nefrologicznym. Był członkiem „Nominating Committee” Międzynarodowego Towarzystwa Nefrologicznego, a także członkiem honorowym kilkunastu polskich i zagranicznych towarzystw naukowych. 

Członek rzeczywisty PAN, czynny członek PAU, członek Rady Naukowej przy MZiOS, a także członek KBN. 

Uhonorowany m.in.: Orderem Orła Białego (pośmiertnie), Krzyżami Wielkim, Komandorskim i Kawalerskim OOP, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Medalem „Medicus Magnus”, International Distinguished Medal, Medalem Jana Ewangelisty Purkyniego, Medalem 900-lecia Uniwersytetu w Bolonii, Medalem Ludwika Pasteura, Medalem „Gloria Medicinae”, Międzynarodową Gwiazdą „Merit for Medicine”. 

Laureat licznych nagród m.in.: Nagrody im. Jędrzeja Śniadeckiego PAN, Towarzystwa Przyjaciół Śląska w Warszawie i Związku Górnośląskiego im. Wojciech Korfantego. Otrzymał tytuły honorowe „Eques Ordinis Sancti Silvestrii Papae” (nadany przez papieża Jana Pawła II), Fellow of the Royal College of Physicians. W 2000 został wybrany Honorowym Ślązakiem Roku, laureat nagrody Metropolity Katowickiego „Lux ex Silesia”, otrzymał Diamentowy Laur Umiejętności i Kompetencji. 

Doktor h.c. AM we Wrocławiu (1990), ŚAM (1993), PAM w Szczecinie (1995), AM w Lublinie (1997), Uniwersytetu P. J. Šafařika w Koszycach (1997), AM w Warszawie (1999), UJ (2000), AM w Białymstoku (2001), Uniwersytetu Medycznego w Łodzi (2004), Uniwersytetu Opolskiego (2017). 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004594&local_base=biograf

Florentyna ŁABISZEWSKA-JARUZELSKA (1913–2007)

Absolwentka Akademii Stomatologicznej w Warszawie (1936) i ŚAM (1955); specjalistka II st. w zakresie ortodoncji (1957); dr med. stom. 1951; dr hab. 1960; prof. nadzw. 1973; prof. zw. 1983; organizatorka ortodoncji na Śląsku. 

Do wybuchu drugiej wojny światowej pracowała w klinikach chirurgicznych i stomatologicznych w Warszawie. W czasie okupacji była członkiem Armii Krajowej Okręgu Warszawa-Śródmieście (pseud. „Ines”). Podczas powstania warszawskiego pracowała w szpitalu jako lekarz; ranna w powstaniu, trafiła do obozu skąd została wywieziona do Miechowa. 

Po wojnie przybyła do Katowic. W marcu 1948 podjęła się organizacji Katedry i Zakładu Ortodoncji nowo powstałej Akademii Lekarskiej w Bytomiu. Była wieloletnim kierownikiem tego zakładu. W 1950 r. przystąpiła do organizowania placówek otwartego lecznictwa ortodontycznego na terenie województw katowickiego, bielskiego i opolskiego. 

W działalności naukowej koncentrowała się na leczeniu rozszczepów jedno- i obustronnych u niemowląt, telerentgenografii stosowanej w ortodoncji, profilaktyce ortodontycznej, a także celowości stosowania aparatów ortodontycznych w różnych nieprawidłowościach zgryzowych. 

Zapoczątkowała i propagowała na terenie Śląska leczenie ortodontycznych wad rozwojowych, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki i wczesnego leczenia zaburzeń w układzie stomatognatycznym. Dzięki jej staraniom już w 1959 r. powstała przy Zakładzie Ortodoncji ŚAM Poradnia Wad Rozwojowych. 

Autorka i współautorka około 150 publikacji, w tym artykułów w czasopismach krajowych i zagranicznych, kilku skryptów oraz podręczników. 

Była Wychowawcą wielu pokoleń lekarzy specjalistów z zakresu ortodoncji, promotorem przewodów doktorskich, recenzentem prac doktorskich i habilitacyjnych.

W latach 1964–1985 pełniła funkcję krajowej konsultantki ds. ortodoncji. 

Była członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego oraz Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, założycielem jego Sekcji Ortodontycznej, przewodniczącą oddziału katowickiego. 

Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim OOP, Krzyżem Armii Krajowej (ustanowionym przez generała Tadeusza Bora-Komorowskiego w 1966 r. w Londynie), a także medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”. 

W 2013 w Akademickim Centrum Stomatologii i Medycyny Specjalistycznej w Bytomiu przy Placu Akademickim została odsłonięta tablica upamiętniająca prof. Florentynę Łabiszewską-Jaruzelską. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004110&local_base=biograf

Ewa Maria MAŁECKA-TENDERA (ur. 1949)

Absolwentka ŚAM (1972); specjalistka w zakresie chorób dzieci I st. (1975) i II st. (1978) oraz w zakresie endokrynologii (1996); dr n. med. 1980; dr hab. n. med. 1994; prof. n. med. 2001.

W ŚAM następnie SUM piastowała urząd i godność rektora (kadencje: 2005–2008 i 2008–2012). Ponadto, w latach 1996–2002, również przez dwie kadencje, była prodziekanem ds. przewodów doktorskich Wydziału Lekarskiego w Katowicach, a w kolejnych latach m.in. pełniła funkcję dziekana, była członkiem Senatu i senackich komisji.

Z ŚAM związała się po odbyciu stażu podyplomowego w Szpitalu Miejskim w Gliwicach (1972–1973). Pracowała kolejno w II Klinice Chorób Dzieci, Klinice Endokrynologii Dziecięcej, II Katedrze i Klinice Patofizjologii, Zakładzie Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości w Katedrze Patofizjologii, Katedrze i Klinice Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej, w większości tych jednostek pełniąc funkcję zastępcy kierownika lub kierownika. Podczas staży pracowała m.in.: w Orange Memorial Hospital w Orlando (staż internistyczno-pediatryczny) oraz w Vanderbilt University w Nashville (szkolenie z zakresu endokrynologii). 

Przedmiotem zainteresowań naukowych są zaburzenia okresu dojrzewania (m.in.: nieprawidłowy rozwój narządów płciowych, zaburzenia wzrastania, nadmierne owłosienie, zespół policystycznych jajników u dziewcząt) i choroby tarczycy (choroba guzkowa tarczycy u dzieci, wole proste, nadczynność tarczycy). Zajmuje się otyłością prostą u dzieci, a w szczególności zaburzeniami gospodarki lipidowej i insulinoodpornością, wpływem otyłości na układ krążenia oraz czynnikami ryzyka otyłości. Poszukuje nowych metod farmakologicznego leczenia otyłości prostej. W pracy naukowo-badawczej skupia się również na pierwotnej prewencji miażdżycy u dzieci (badania populacyjne stężeń lipidów u dzieci szkół podstawowych oraz u dzieci obciążonych rodzinnie chorobami układu krążenia) oraz na regeneracji w centralnym układzie nerwowym.

Publikowany dorobek naukowy prof. Małeckiej-Tendery to ponad pół tys. pozycji (artykuły naukowe, rozdziały i książki, tłumaczenia, referaty i streszczenia zjazdowe), w których podejmuje tematy związane m.in. z otyłością i miażdżycą u dzieci, zaburzeniami endokrynologicznymi, dojrzewaniem płciowym. Jest aktywnym dydaktykiem, realizowała i realizuje m.in.: wykłady, ćwiczenia i seminaria z pediatrii, patofizjologii, promocji zdrowia (także dla studentów amerykańskich), kursy podyplomowe, wykłady w ramach kursów specjalizacyjnych. Była promotorem i recenzentem prac doktorskich i habilitacyjnych oraz kierownikiem specjalizacji z zakresu pediatrii i endokrynologii.

Prof. Małecka-Tendera została powołana do Komitetu Rozwoju Człowieka PAN, w którym pełni funkcję zastępcy przewodniczącego (kadencja 2020–2023). Pełni funkcje w redakcjach czasopism, m.in.: „Endokrynologia, Diabetologia i Choroby Przemiany Materii Wieku Rozwojowego”, „Wiadomości Lekarskie”. 

Na przestrzeni lat sprawowała wiele prestiżowych funkcji, była i jest członkiem licznych krajowych i międzynarodowych organizacji, m.in.: Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego, Polskiego Towarzystwa Endokrynologii Dziecięcej, Komitetu Referencyjnego ds. Epidemiologii, Diagnostyki i Leczenia Raka Tarczycy, Polskiego Towarzystwa Patogenezy i Terapii Otyłości, New York Academy of Sciences, European Association for Children in Hospital, European Childhood Obesity Group, European Society of Pediatric Endocrinologists.

Uhonorowana m.in.: Medalem Komisji Edukacji Narodowej, nagrodą naukową MZiOS, Medalem im. prof. Tadeusza Pawlikowskiego, nagrodą naukową im. Tomasza Romera, Krzyżem Kawalerskim OOP. Ujęta w rankingu Pulsu Medycyny „Liście Stu”  prezentującej najbardziej wpływowe osoby w polskiej medycynie.

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000004161&local_base=biograf

PPM: https://ppm.sum.edu.pl/info/author/SUMa786165bb623454991f3b620d744c6f7/

Władysław Wojciech NASIŁOWSKI (1925–2022)

Absolwent AM w Poznaniu (1950); specjalista I st. w zakresie anatomii patologicznej (1952), a także I st. (1954) i II st. (1958) w zakresie medycyny sądowej; dr med. 1952; dr hab. med. 1965; doc. 1967; prof. nadzw. 1977; prof. zw. 1990; dr h.c. ŚAM (2011). 

Po studiach rozpoczął pracę w Zakładzie Anatomii Patologicznej ŚAM, następnie przeniósł się do Zakładu Medycyny Sądowej, kierowanego przez docenta Tadeusza Pragłowskiego, świadka zbrodni katyńskiej. W 1975 został kierownikiem Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej, tworząc jeden z najlepszych ośrodków w Polsce, którym kierował do przejścia na emeryturę. 

W pierwszych demokratycznych wyborach władz Uczelni został wybrany dziekanem Wydziału Lekarskiego w Katowicach (z funkcji złożył rezygnację w proteście wobec represji stanu wojennego). 

Nestor polskiej medycyny sądowej. Wybitny medyk sądowy, znawca zagadnień z zakresu toksykologii sądowej, a zwłaszcza toksykologii etanolu. Publikowane wyniki badań uczyniły Profesora uznanym autorytetem w tej dziedzinie. Podejmował też istotne problemy z zakresu etyki lekarskiej oraz zagadnienia związane z prawami pacjenta. 

Autor ponad 100 artykułów w czasopismach polskich i zagranicznych, monografii („Badania nad współczynnikami rozmieszczenia i spalania alkoholu u ludzi”), a także współautor kilku książek. 

Wydawał ekspertyzy do celów beatyfikacyjnych i kościelnych (związanych z ekshumacją zwłok księży: biskupa Stanisława Adamskiego, Jana Alojzego Ficka, Franciszka Blachnickiego i sióstr zakonnych: Teresy Kierocińskiej, Laury Meozzi, Heleny Hoffmann), a także ekspertyzy i opinie w sprawach prowadzonych przez wymiar sprawiedliwości i IPN (dotyczące górników w kopalni „Wujek”, Stanisława Pyjasa, księży Sylwestra Zycha, Tadeusza Zaleskiego, Jerzego Popiełuszki). 

Wspierał kształtujący się w Uczelni ruch związkowy NSZZ „Solidarność”. Jako opozycjonista był szykanowany przez władze PRL i inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa. 

Promotor licznych prac doktorskich i habilitacyjnych. Brał udział w kształceniu podyplomowym lekarz, prokuratorów i sędziów w zakresie medycyny sądowej i etyki lekarskiej. 

Reprezentował ŚAM w Radzie Głównej Wyższych Szkół Medycznych, był przewodniczącym Naczelnego Sądu Lekarskiego, Naczelnej Izby Lekarskiej, a także członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Był specjalistą wojewódzkim ds. medycyny sądowej w województwach katowickim i bielsko-bialskim, a także przewodniczącym Krajowego Zespołu Specjalistycznego ds. medycyny sądowej. 

Odznaczony m.in.: Krzyżem Walecznych, Krzyżem Oficerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Edukacji Narodowej, Wawrzynem Lekarskim. Uhonorowany odznaką „Adwokatura Zasłużonym”, wyróżnieniem Zasłużony Nauczyciel Lekarzy oraz nagrodą „Lux ex Silesia”. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003937&local_base=biograf

Witold Adam NIEPOŁOMSKI (1916–2006)

Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (1940); specjalista II st. z zakresu anatomii patologicznej (1954); dr med. 1948; dr hab. med. 1952; doc. 1954; prof. nadzw. 1958; prof. zw. 1966; doktor h.c. ŚAM (1990). 

Początkowo pracował w warszawskich placówkach służby zdrowia: Zakładzie Anatomii Patomorfologicznej Uniwersytetu Warszawskiego, Szpitalu Wolskim, Instytucie Radowym oraz Szpitalu dzieciatka Jezus. Brał udział w powstaniu warszawskim. Od 1946 był adiunktem w Zakładzie Anatomii Patologicznej Uniwersytetu Łódzkiego, a następnie kierownikiem Instytutu Patologicznego w Łodzi, w organizacji których uczestniczył. W 1950 przybył na Śląsk. Był twórcą i wieloletnim kierownikiem Katedry i Zakładu Anatomii Patologicznej w Zabrzu, następnie I Katedry i Zakładu Patomorfologii, a także dyrektorem Instytutu Patologii i kierownikiem działających w jego strukturach Zakładu Cytodiagnostyki i Zakładu Patomorfologii. 

Był dziekanem Wydziału Lekarskiego w Zabrzu. Sprawując funkcję rektora (kadencja 1962–1971) kontynuował zamysł swojego poprzednika, prof. Władysława Zahorskiego, aby utworzyć wydział lekarski w Katowicach. W 1966 w Katowicach-Ligocie przewodniczył  uroczystościom wmurowania aktu erekcyjnego pod budowę nowego ośrodka akademickiego Uczelni, stanowiącego w późniejszych latach zaplecze teoretyczne i kliniczne drugiego wydziału lekarskiego. Był członkiem delegacji ŚAM, która w 1971 złożyła w MZiOS projekt powołania Wydziału Farmaceutycznego (projekt został pozytywnie oceniony przez ministerialnych rzeczoznawców). 

Twórca śląskiej patomorfologii. Badał wpływ szkodliwych warunków pracy na zmiany w narządach robotników i mieszkańców Górnego Śląska. Prace na temat zmian występujących w krzemicy wikłanej gruźlicą mają szczególne znaczenie dla okręgu górniczego. Problematyce tej poświęcił 90 publikacji. 

Specjalista wojewódzki ds. patomorfologii na obszarze województw katowickiego i opolskiego. W okresie pełnienia przez niego tych funkcji zorganizowano 12 pełnoprofilowych zakładów patomorfologii oraz 58 prosektur szpitalnych. Znajdowały się one na terenie ówczesnych województw: katowickiego, opolskiego, bielskiego i częstochowskiego. Szkolił specjalistów z tej dziedziny dla regionu śląskiego, przewodniczył komisji, przeprowadzającej egzaminy na I st. specjalizacji w tej dziedzinie.

Działał w Polskim Towarzystwie Lekarskim, Polskim Towarzystwie Patologów, Polskim Towarzystwie Onkologicznym, Europejskim Towarzystwie Patologów. 

Uhonorowany członkostwem honorowym Polskiego Towarzystwa Patologów, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego oraz Stowarzyszenia Wychowanków Warszawskiej Medycyny i Farmacji. 

Był członkiem PAN, przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, a także przewodniczącym Wyższej Komisji Dyscyplinarnej dla pracowników instytutów naukowo-badawczych przy MZiOS. 

Odznaczony m.in. Krzyżami Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim OOP oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003947&local_base=biograf

Andrzej NOWAK (1935–2019)

Absolwent ŚAM (1958); specjalista z zakresu chorób wewnętrznych I st. (1962) i II st. (1966) oraz specjalista II st. z zakresu gastroenterologii (1992); dr n. med. 1963; dr hab. n. med. 1977; prof. nadzw. 1984; dr h.c. AM we Wrocławiu (2005). 

W ŚAM pełnił funkcje m.in.: prorektora ds. klinicznych, prodziekana i dziekana Wydziału Pielęgniarskiego, był członkiem Wydziałowej Komisji ds. Rozwoju Kadry Naukowo-Dydaktycznej, Senatu i senackich komisji.

Z ŚAM związał się po ukończeniu studiów, początkowo jako wolontariusz w kierowanej przez prof. K. Gibińskiego III Klinice Chorób Wewnętrznych w Bytomiu, następnie od 1961 na etacie ŚAM. Kolejno przeszedł do II Kliniki Chorób Wewnętrznych w Katowicach, a następnie do Kliniki Gastroenterologii, w której od 1985 pełnił funkcję kierownika. Od 1965 kierował Wojewódzką Poradnią Endoskopii Gastrologicznej (później: Wojewódzka Poradnia Gastrologiczna). Podczas licznych staży i szkoleń pracował m.in.: w klinikach gastroenterologicznych w Hamburgu, na Uniwersytecie Karola w Pradze, w Szpitalu św. Antoniego w Paryżu, w General Hospital oraz Brigham and Women’s Hospital w Bostonie, w Szpitalach Uniwersyteckich w Aarhus oraz w Tokio.

Zainteresowania naukowo-badawcze koncentrowały się na gastroenterologii z endoskopią, koagulologii i fibrynolizie. Prowadził badania nad wykrzepianiem śródnaczyniowym, zjawiskiem fibrynolizy w miażdżycy zarostowej kończyn dolnych, patogenezą, diagnostyką i leczeniem zaburzeń krzepnięcia w chorobach nerek, wątroby oraz w niewydolności wieńcowej serca. Profesor opracował i wdrożył liczne praktyki medyczne, które stały się standardem w medycynie międzynarodowej. Zawdzięczamy mu m.in.: wprowadzenie sfinkterotomii endoskopowej do rutynowego postępowania terapeutycznego oraz  rozpowszechnienie zastosowania ranitydyny w leczeniu krwotoków z wrzodów żołądka i dwunastnicy. Wraz z prof. Gibińskim, jako pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych na świecie, zastosował prostaglandyny w leczeniu choroby wrzodowej.

Tworzył liczne projekty w ramach grantów Komitetu Badań Naukowych. Współpracując z Uniwersytetem w Lozannie prowadził prace na temat właściwego zastosowania endoskopii przewodu pokarmowego. Uczestniczył w naukowych programach MZiOS i Centralnym Programie Badawczo-Rozwojowym (zwalczanie chorób nowotworowych). Współpracował z ośrodkami naukowymi, m.in.: z uniwersytetami w Leeds i Minneapolis, European CAPO-Group w Danii czy European Early Gastric Study w Szwajcarii.

Publikowany dorobek naukowy prof. Nowaka obejmuje łącznie blisko pół tys. pozycji, w tym liczne opracowania z zakresu endoskopii prezentowane i nagradzane w trakcie międzynarodowych zjazdów naukowych. Prowadził szeroką działalność dydaktyczną: nie tylko realizował zajęcia ze studentami, szkolił słuchaczy studiów podyplomowych i prowadził kursy specjalizacyjne, lecz także przewodniczył przeprowadzanym przez CMKP ogólnopolskim egzaminom z zakresu gastroenterologii, wygłaszał wykłady na zaproszenie zagranicznych ośrodków naukowych. Był promotorem rozpraw doktorskich, opiekunem habilitacji, recenzentem kilkudziesięciu wniosków o nadanie tytułu naukowego prof. i stopnia dr. hab. oraz wniosków o nadanie tytułu naukowego profesora uniwersytetów zagranicznych (Chicago, Rzym, Bratysława).

Pełnił funkcję sekretarza Komisji Nauki i Nauczania Rady Ochrony Zdrowia przy Prezydencie RP. Przez wiele lat sprawował honorowe funkcje w polskich i zagranicznych towarzystwach naukowych, kolegiach redakcyjnych oraz w PAN. Był członkiem licznych komitetów i komisji PAN oraz polskich towarzystw m.in.: Gastroenterologicznego, Lekarskiego, Gastroenterologii i Hepatologii, Żywienia Dzieci, a także zagranicznych i międzynarodowych, m.in.: International Society on Thrombosis and Haemostasis, European Society of Gastrointestinal Endoscopy, Yugoslavian Society of Gastroenterology, Slovakian Society of Gastroenterology, American Society of Gastrointestinal Endoscopy.

Uhonorowany m.in.: Krzyżami Kawalerskim i Oficerskim OOP, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, medalem Komisji Edukacji Narodowej, medalem im. Jędrzeja Śniadeckiego, medalem 30-lecia ŚAM, Orderem Honorowym „Laur 50-lecia ŚAM”, odznakami – złotą odznaką „Zasłużony w rozwoju województwa katowickiego”, „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”. Za osiągnięcia naukowo-dydaktyczne otrzymał m.in.: indywidualną nagrodę II st. oraz kilkukrotnie zespołowe nagrody I st. MZiOS, liczne nagrody rektorskie oraz zespołowe nagrody Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii.

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003960&local_base=biograf

Brunon Antoni NOWAKOWSKI (1890–1966)

Studia medyczne odbywał w Lipsku i Monachium, gdzie w 1914 r. uzyskał dyplom lekarza; dr wszech nauk lekarskich 1922; dr hab. med. 1937; docent 1937; prof. nadzw. 1937; prof. zw. 1948; dr h.c. ŚAM (1960); organizator i pierwszy rektor ŚAM (1948–1951). 

Pionier polskiej higieny i medycyny pracy. Organizator Oddziału Higieny Pracy w Szkole Higieny w Warszawie (1926). Kierownik Katedry Higieny na Wydziale Lekarskim UJ (1939). Uczestnik kampanii wrześniowej. Internowany w Rumunii, gdzie pełnił obowiązki lekarza (m.in. w Ambasadzie RP w Bukareszcie). Następnie poprzez Cypr przybył do Wielkiej Brytanii. Uczestniczył w utworzeniu Polskiego Wydziału Lekarskiego na Uniwersytecie w Edynburgu, pełniąc funkcję kierownika Katedry i Zakładu Higieny. Przez polskie władze emigracyjne powołany na stanowisko kierownika Działu Służby Zdrowia w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej. Po zakończeniu działań wojennych reprezentował interesy polskie w Komisji Zdrowia ONZ ds. Pomocy i Odbudowy. W 1946 powrócił do kraju i objął kierownictwo Katedry Higieny na Wydziale Lekarskim UJ. W 1948 powierzono mu organizację Akademii Lekarskiej na Śląsku i godność jej pierwszego rektora. Organizator Katedry Higieny w Rokitnicy. 

Oprócz organizacji uczelni medycznej celem Profesora było zorganizowanie na Śląsku Instytutu Medycyny Pracy. W 1950 otrzymał pełnomocnictwo Ministra Zdrowia do prowadzenia prac przygotowawczych, zmierzających do utworzenia instytutu na bazie Ośrodka Badawczo-Leczniczego Chorób Zawodowych oraz ŚAM. Powołany do życia w 1950 Instytut Medycyny Pracy w Przemyśle Węglowym i Hutniczym miał status jednostki ŚAM, a Profesor Nowakowski był jego pierwszym dyrektorem. 

Zainteresowania naukowo-badawcze Profesora obejmowały wszystkie dziedziny higieny, administrację sanitarną, zanieczyszczenie środowiska, oświetlenie, ogrzewanie, wentylację miejsc pracy i mieszkań, lekarską inspekcję pracy, epidemiologię chorób zawodowych, zagadnienia medycyny ubezpieczeniowej i zdrowej żywności. Zajmował się także zagadnieniem lekarskiej inspekcji pracy i służby zdrowia w przemyśle (był autorem pierwszego polskiego podręcznika z tej dziedziny).

Na publikowany dorobek naukowy Profesora składa się kilka podręczników, ponad 150 artykułów oraz wiele recenzji, streszczeń, referatów wygłoszonych na krajowych i zagranicznych kongresach. Wybitny dydaktyk: opracował program wykładów z higieny ogólnej, autor z tego zakresu skryptu dla studentów; na jego organizacji ćwiczeń wzorowały się katedry i zakłady higieny innych uczelni medycznych w Polsce. Promotor i recenzent 40 prac doktorskich i habilitacyjnych. 

Był członkiem Instytutu Spraw Społecznych w Warszawie, członkiem korespondentem PAU, członkiem PAN, członkiem Rady Naukowej przy MZiOS, Rady Naukowo-Lekarskiej ZUS, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Rady Lekarskiej Centralnego Zarządu Przemysłu Hutniczego. Należał też do Komitetu Stałego Międzynarodowego Stowarzyszenia Medycyny Pracy w Genewie oraz Fińskiego Stowarzyszenia Medycyny Pracy. 

Odznaczony m.in.: Krzyżem Komandorskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Niepodległości i Medalem Niepodległości. 

W 2018 w Katedrze i Zakładzie Medycyny i Epidemiologii Środowiskowej w Zabrzu-Rokitnicy (dawna Katedra Higieny kierowana przez Profesora) odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci prof. Brunona Nowakowskiego. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003967&local_base=biograf  

Zbigniew Eugeniusz RELIGA (1938–2009)

Absolwent UM w Warszawie (1963); specjalista w dziedzinie chirurgii ogólnej I st. (1968), II st. (1972); dr n. med. 1973; dr hab. 1981; prof. nadzw. 1990; prof. zw. 1998; dr h.c. multi.

W ŚAM piastował urząd i godność rektora (1996–1999), był m.in. członkiem Rady Wydziału Lekarskiego w Zabrzu.

W ŚAM pracował przez 20 lat: 1984–1999 pełnił funkcję kierownika Katedry i Kliniki Kardiochirurgii, 1999-2004 był kierownikiem Katedry i Zakładu Mechanicznego Wspomagania Krążenia na Wydziale Lekarskim w Zabrzu. Poza ŚAM był zatrudniony m.in. w Klinice Kardiochirurgii w CSK MSWiA w Warszawie, w Oddziale Chirurgicznym Szpitala Miejskiego w Warszawie (ul. Stępińska), Oddziale Chirurgicznym Szpitala Powiatowego w Warszawie, Oddziale Chirurgiczno-Urologicznym Szpitala Wolskiego, a podczas staży zagranicznych pracował m.in. w Mercy Hospital Rockville Centre w Nowym Jorku (stypendium), Massachusets General Hospital, Cleveland Clinic, Sinai Hospital w Detroit oraz w Deborah Heart and Lung Center.

Wybitny kardiochirurg i transplantolog. Badał i udoskonalił metody leczenia m.in.: choroby niedokrwiennej serca, napadowego częstoskurczu komorowego, choroby wieńcowej. Stworzył własny model zastawki biologicznej serca oraz opracował bezstentową zastawkę mitralną. Pracował nad nowym modelem zastawki serca z tkanek odzwierzęcych oraz prowadził program budowy implantowanego sztucznego serca. Do jego pionierskich osiągnięć należą m.in.: pierwsze w Polsce operacje przeszczepienia płuc i serca, pierwszy skuteczny przeszczep serca po zastosowaniu wspomagania mechanicznego, pierwszy przeszczep serca u dwuipółletniej dziewczynki, pierwszy przeszczep pojedynczego płuca, pierwsze na świecie przeszczepienie człowiekowi serca świńskiego, pierwszy skuteczny zabieg koronaroplastyki u chorego po przeszczepie serca.

Był współorganizatorem polskich klinik kardiochirurgicznych m.in. w: Instytucie Kardiologii ŚAM w Katowicach Ochojcu, AM w Białymstoku, AM we Wrocławiu, Oddziale Kardiochirurgii Szpitala Wojewódzkiego we Wrocławiu oraz CSK MSWiA w Warszawie. Pod jego opieką na Wydziale Lekarskim w Zabrzu powstały specjalistyczne pracownie, m.in.: sztucznego serca, zastawek, polskiej zastawki biologicznej, bioprzepływów oraz Instytut Protez Serca. Był założycielem i prezesem Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu. 

Był autorem i współautorem licznych prac naukowych z zakresu kardiologii, kardiochirurgii oraz transplantologii zamieszczanych w polskich i zagranicznych czasopismach medycznych i publikacjach książkowych oraz redaktorem i współredaktorem podręczników i monografii. Kierował specjalizacjami z zakresu chirurgii i prowadził szkolenia podyplomowe dla zespołów młodych lekarzy w kraju i zagranicą m.in. w klinikach w Zabrzu, Katowicach, Łodzi, Białymstoku, Wrocławiu, Warszawie, Tbilisi, Kownie, we Lwowie i Kijowie. Był promotorem prac doktorskich i opiekunem rozpraw habilitacyjnych.

Jako polityk dwukrotnie piastował stanowisko senatora RP, sprawował urząd Ministra Zdrowia w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego, był sekretarzem stanu w Ministerstwie Zdrowia i kierownikiem resortu, zasiadał w licznych radach prezydenckich i przy ministrze zdrowia. 

Przez wiele lat należał do wielu krajowych i zagranicznych towarzystw naukowych, m.in.: Towarzystwa Chirurgów Polskich, Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Stowarzyszenia Transplantacji Serca, International Society for Heart and Lung Transplantation, International Society for Cardiovascular Surgery, The European Association for Cardio Thoracic Surgery, European Society for Heart Transplantation, Polish-American Medical Society.

Uhonorowany licznymi odznaczeniami m.in.: Orderem Orła Białego, Krzyżami  Wielkim, Komandorskim z Gwiazdą, Kawalerskim OOP, medalem Komisji Edukacji Narodowej, medalem im. Tadeusza Orłowskiego Towarzystwa Chirurgów Polskich, medalem Gloria Medicinae Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, medalem im. Tadeusza Kotarbińskiego, medalem Stowarzyszenia Lekarzy Polskich „Medicus” w Nowym Jorku, odznakami – „Za zasługi dla ochrony zdrowia”, „Za zasługi dla województwa śląskiego”, nagrodami – im. Alfreda Jurzykowskiego, MZiOS i nagrodą specjalną za szczególne osiągnięcia na rzecz ochrony zdrowia.

Doktor h.c. Lwowskiego Uniwersytetu Medycznego (1997), AM w Białymstoku (1998), ŚAM (2000), Uniwersytetu Opolskiego (2002) oraz AM w Warszawie (2005).

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003812&local_base=biograf

Aleksander Romuald SIEROŃ (ur. 1948)

Absolwent Politechniki Śląskiej i ŚAM (dyplom lekarza 1977); specjalista z zakresu chorób wewnętrznych I st. (1980) i II st. (1983), specjalista z zakresu kardiologii (1987), z zakresu balneoklimatologii i medycyny fizykalnej (1998), z zakresu angiologii (2003) oraz specjalista z zakresu hipertensjologii (2006); dr n. med. 1979; dr hab. n. med. 1996; prof. n. med. 1999; dr h.c. Narodowego Uniw. Ukrainy w Użgorodzie (2005) oraz Politechniki Śląskiej w Gliwicach (2017). 

W ŚAM (później SUM) przez dwie kadencje pełnił funkcję prorektora ds. nauki (1999–2005), był członkiem Wydziałowej Komisji ds. Zatrudnienia Nauczycieli Akademickich Wydziału Lekarskiego z Oddz. Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, członkiem Senatu oraz senackich komisji, m.in.: Senackiej Komisji Budżetowej, Senackiej Komisji ds. Rozwoju Kadry Naukowo-Dydaktycznej SUM. 

Z ŚAM/SUM związany od 1971, początkowo z Katedrą Biofizyki w Zabrzu-Rokitnicy (również jako jej p.o. kierownik), następnie przeszedł do III Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych w Bytomiu, której nazwa w kolejnych latach została parokrotnie przemianowana (przez wiele lat kierował tymi jednostkami). W Szpitalu Specjalistycznym nr 2 w Bytomiu utworzył i kierował Ośrodkiem Diagnostyki i Terapii Laserowej Nowotworów oraz Centralną Pracownią Endoskopii i Pracownią Genetyczną Nowotworów. Podczas staży i szkoleń przebywał m.in. w: Harvard Medical School w Bostonie (USA), Mayo Clinic w Rochester (USA), British Columbia Cancer Agency w Vancouver (Kanada), Fox Chase Cancer Center w Filadelfii (USA), Hong Kong Baptist University (Chiny).

Osiągnięcia naukowo-badawcze Profesora zdobyły uznanie w kraju i zagranicą. Należą do nich m.in.: wykazanie przyczyn przeciwbólowego działania laserów i pól magnetycznych, określenie przydatności autofluorescencji w badaniach zmian nowotworowych, określenie przydatności CPK BB w diagnostyce zawałów podwsierdziowych, opisanie pól sieciowych jako czynnika ryzyka choroby wieńcowej. Do praktyki klinicznej wdrożył m.in.: laseroterapię niskoenergetyczną, hiperbaryczną terapię tlenową, magnetoterapię, magnetostymulację oraz diagnostykę i terapię fotodynamiczną. 

Pełnił oraz pełni wiele prestiżowych funkcji m.in. krajowego i wojewódzkiego konsultanta w dziedzinie angiologii i w dziedzinie chorób wewnętrznych, przedstawiciela Naczelnej Rady Lekarskiej w afiliowanej przy Radzie Europy Union of Medical Specialists Division of Angiology/Vascular Medicine.

Aktywnie publikuje m.in. w czasopismach krajowych (autor felietonów publikowanych w miesięczniku informacyjno-publicystycznym Śląskiej Izby Lekarskiej „Pro Medico”) i zagranicznych, a jego dorobek naukowy to łącznie ponad tysiąc pozycji (książek, redakcji, skryptów, rozdziałów w monografiach i drukach zwartych). Wychował wiele pokoleń lekarzy: prowadził wykłady, ćwiczenia, prelekcje, seminaria dla studentów oraz wykłady dla słuchaczy studiów podyplomowych; jest promotorem ponad 30 doktoratów i kilku habilitacji.

Na przestrzeni lat był i jest członkiem licznych towarzystw, komitetów, komisji i rad, a w wielu organizacjach pełnił funkcje prezesa lub przewodniczącego, m.in. Polskie Towarzystwo Medycyny Fotodynamicznej i Laserowej, Polskie Towarzystwo Angiologiczne, Komitet Naukowo-Technicznego Zastosowania Pola Magnetycznego w Medycynie SEP oraz Sekcja Zastosowań Laserów i Pól Magnetycznych w Medycynie Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Komitet Fizyki Medycznej, Radiobiologii i Diagnostyki Obrazowej Wydziału V Nauk Medycznych PAN, Rada Konsorcjum Polski Synchrotron, Polskie Towarzystwo Lekarskie, Polskie Towarzystwo Krioterapii (współzałożyciel), Komitet Sterujący Europejskiej Platformy Medycyny Fotodynamicznej. 

Za swoją pracę, wkład w rozwój medycyny, innowacyjność i wynalazczość prof. Sieroń otrzymał m.in.: nagrody ministra zdrowia za osiągnięcia naukowe, tytuł „Ambasador Nauki Polskiej”, Grand Prix Jury Innova 2014 za najlepszy światowy wynalazek na Światowej Wystawie Innowacyjności „INNOVA”, Nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia wynalazcze na arenie międzynarodowej, Złoty Medal na Międzynarodowych Targach Własności Intelektualnej, Wynalazków, Innowacji i Technologii IPITEX 2016 w Bangkoku. Otrzymał Śląską Nagrodę Jakości w kategorii „Innowacje w praktyce” oraz Odznakę Honorową „Za Zasługi dla Rozwoju Gospodarki Rzeczypospolitej Polskiej”. Uhonorowany Kryształowym Laurem Umiejętności i Kompetencji oraz wyróżnieniem „Zasłużony Nauczyciel Lekarzy”.

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003901&local_base=biograf

Andrzej Jan WIĘCEK (ur. 1955)

Absolwent ŚAM (1980); specjalista z zakresu chorób wewnętrznych I st. (1983) i II st. (1987) oraz z zakresu nefrologii (1993); dr n. med. 1983; dr hab. n. med. 1990; prof. n. med. 1996; dr h.c. Uniwersytetu im. Semmelweisa w Budapeszcie (2011).

W ŚAM (później SUM) pełnił urząd prorektora ds. integracji z Unią Europejską i współpracy z zagranicą (2002–2005), jest przewodniczącym Rady Dziedziny Naukowej oraz członkiem Senatu.

Z Uczelnią związany od 1980 początkowo jako asystent w Katedrze i Klinice Nefrologii, kolejno jako st. asystent, adiunkt, prof. nadzw. ŚAM, prof. nadzw., prof. zw. Aktualnie zatrudniony na stanowisku profesora badawczo-dydaktycznego w Katedrze i Klinice Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach. Podczas staży i szkoleń pracował m.in. w Klinice Nefrologii Uniwersytetu w Heidelbergu.

Prof. Więcek prowadzi badania dotyczące problemów nefrologicznych, przede wszystkim: czynności narządów wewnątrzwydalniczych u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, patofizjologii zaburzeń hormonalnych u chorych na ostrą lub przewlekłą niewydolność nerek, etiopatogenezy zaburzeń hormonalnych u chorych po transplantacji nerki, zależności pomiędzy niedożywieniem i procesami zapalnymi a rozwojem miażdżycy u chorych na mocznicę. W ostatnich latach przedmiotem zainteresowań badawczych były: choroby nerek z manifestacją w obrębie skóry, powikłania u żywego dawcy nerki z otyłością, upośledzona czynność wydalnicza nerki przeszczepionej, a u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek: kwasica metaboliczna, zaburzenia mineralne i kostne, nadciśnienie tętnicze. Interesuje się również patofizjologicznymi i terapeutycznymi aspektami osteoporozy oraz osteodystrofii nerkowej.

W ramach działalności w Europejskim Towarzystwie Nefrologicznym współorganizował szkolenie podyplomowe z zakresu nefrologii na terenie Europy Środkowo-Wschodniej oraz zainicjował Platformę Młodego Nefrologa. Ponadto współorganizuje konferencje z cyklu „Interna w praktyce lekarza rodzinnego” oraz katowickie seminaria „Postępy w nefrologii i nadciśnieniu tętniczym”. Pełni funkcje w redakcjach czasopism takich jak „Nephrology, Dialysis, Transplantation”, „Nadciśnienie Tętnicze”.

Prof. Więcek aktywnie publikuje, a jego dotychczasowy dorobek to blisko 2 tys. pozycji. Łącznie jest autorem i współautorem ponad 800 artykułów publikowanych w polskich i zagranicznych czasopismach, ponad 200 rozdziałów w książkach, kilkudziesięciu podręczników i wielu referatów oraz streszczeń zjazdowych. Jest promotorem i recenzentem doktoratów i habilitacji oraz wniosków o nadanie tytułu profesora.

Przez wiele lat pełnił oraz nadal pełni prestiżowe funkcje w krajowych i międzynarodowych towarzystwach naukowych, m.in.: był członkiem Zarządu Głównego, Sekretarzem-Skarbnikiem, a następnie Prezydentem Europejskiego Towarzystwa Nefrologicznego (ERA-EDTA), członkiem zarządu Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, prezesem Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego, Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, jest członkiem honorowym Rumuńskiego Towarzystwa Nefrologicznego, Czeskiego Towarzystwa Nefrologicznego oraz International Association for the History of Nephrology. Pełni funkcję wiceprzewodniczącego Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz jest członkiem czynnym PAU, członkiem korespondentem PAN – prezesem Oddziału w Katowicach (kadencja 2019–2022, w listopadzie 2022 wybrany na drugą kadencję).

Uhonorowany m.in.: Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Orderem Honorowym „Laur 50-lecia ŚAM”. Jest laureatem wielu nagród m.in.: nagrody „2018 ERA-EDTA Award for Outstanding Contributions to ERA-EDTA” Europejskiego Towarzystwa Nefrologicznego za wybitny wkład w rozwój tego stowarzyszenia, nagrody naukowej Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, Kryształowego Lauru z Diamentem Laurów Umiejętności i Kompetencji za 2018, nagród Ministra Zdrowia oraz wielokrotnie nagród Rektora ŚAM za osiągnięcia w pracy dydaktycznej i naukowej. Parokrotnie ujęty w rankingu Pulsu Medycyny – „Liście Stu” – prezentującym najbardziej wpływowe osoby w polskiej medycynie.

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003494&local_base=biograf

PPM: https://ppm.sum.edu.pl/info/author/SUMbd36134413594540895e22be33bc74c8/

Tadeusz Marian WILCZOK (1934–2015)

Studia rozpoczął na Uniwersytecie Wrocławskim, a następnie kontynuował na WSP w Katowicach, uzyskując tytuł mgr chemii (1956); biolog molekularny, biochemik; dr n. przyr. 1960; dr hab. n. przyr. 1963; prof. nadzw. 1974; prof. zw. 1985; dr h.c. ŚAM (2003) i AM we Wrocławiu (2003).

W ŚAM piastował urząd rektora przez dwie kadencje (1999–2002 i 2002–2005) oraz sprawował liczne funkcje, m.in.: p.o. dziekana i prodziekana Wydziału Farmaceutycznego, dziekana Wydziału Farmaceutycznego i Oddziału Analityki Medycznej, prorektora ds. nauki, wielokrotnego członka Senatu oraz przewodniczącego senackich komisji i wydziałowych komisji rekrutacyjnych.

Z ŚAM związany od 1966, początkowo kierował Katedrą Chemii Ogólnej na Wydziale Lekarskim w Zabrzu-Rokitnicy, następnie pełnił funkcję pełnomocnika rektora ds. organizacji Wydziału Farmaceutycznego w Sosnowcu, gdzie pracował jako dyrektor Instytutu Chemii i Fizyki Medycznej, jednocześnie pełniąc funkcję kierownika Zakładu Chemii Bioorganicznej i Biofizycznej. W kolejnych latach kierował nowopowstałymi lub przeorganizowanymi katedrami, klinikami i zakładami biochemii, biofizyki, biochemii farmaceutycznej, biofarmacji, biologii molekularnej i genetyki. Poza ŚAM w różnych okresach pracował m.in. w: WSP w Katowicach, Pracowni Biochemii Zakładu Biologii Nowotworów Instytutu Onkologii w Gliwicach, a podczas licznych staży przebywał w renomowanych ośrodkach m.in. w: Uniwersytecie Gutenberga w Moguncji, Instytucie Biologii Uniwersytetu we Frankfurcie, Sloan-Kettering Laboratory for Cancer Research w Nowym Jorku, Instytucie Rockefellera, Department of Biochemistry University of Illinois w Chicago, Kings College w Londynie, Instytucie Biologicznej Fizyki oraz Instytucie Krystalografii Akademii Nauk ZSRR w Moskwie, Instytucie Biologii Uniwersytetu w Leningradzie, Harward Medical School. 

W pracy naukowo-badawczej skupiał się na zagadnieniach z zakresu biochemii, biologii molekularnej i inżynierii genetycznej, ze szczególnym uwzględnieniem badań nad biopolimerami. Prowadził badania dotyczące diagnostyki klinicznej nowotworów. Oceniał aktywności transkrypcyjne genów biorących udział m.in. w proliferacji komórek, apoptozie, włóknieniu, marskości, regeneracji lub transformacji nowotworowej. Zajmował się infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi. Badał zastosowanie technik biologii molekularnej i inżynierii genetycznej w kardiomiopatii przerostowej. Poddawał ocenie aktywności biologiczne leków i ksenobiotyków.

Prof. Wilczok ma w swoim dorobku ponad pół tys. publikacji, które ukazały się w prestiżowych czasopismach medycznych krajowych i zagranicznych, jest autorem skryptów, podręczników i rozdziałów w podręcznikach. Prowadził zajęcia i wykłady z biochemii, biologii molekularnej, diagnostyki genetycznej. Był promotorem ponad 100 prac magisterskich i łącznie ponad 50 doktoratów pisanych w ŚAM, UJ, Uniwersytecie Wrocławskim, Uniwersytecie Łódzkim. W ramach działalności dydaktycznej opiekował się habilitacjami, recenzował prace doktorskie i rozprawy habilitacyjne oraz dorobek naukowy w postępowaniach o nadanie tytułu profesora. Ponadto był promotorem i wnioskodawcą w przewodach do tytułu dr. h.c. m.in. prof. Zbigniewa Religi.

Był członkiem komitetów PAN: Nauk o Leku, Nauk Chemicznych, Fizyki Medycznej, Komitetu Biochemii i Biofizyki oraz należał do Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia.

Przez wiele lat należał m.in. do: Polskiego Towarzystwa Biofizycznego (założyciel), Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Biochemicznego, Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Polskiego Stowarzyszenia Filmu Naukowego, Society of Environmental Toxicology and Chemistry, The New York Academy of Sciences, International Society of Magnetic Resonance, European Association of Pharma Biotechnology.

Uhonorowany m.in.: Krzyżami Komandorskim i Kawalerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, medalami – Komisji Edukacji Narodowej, 40-lecia PRL, Golden Apple nadanym przez American Medical Students Association, odznakami – „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, złotą i srebrną odznaką „Zasłużony w rozwoju województwa katowickiego”, Orderem Honorowym „Laur 50-lecia ŚAM” oraz wyróżniony nagrodami –  Wydziału Nauk Medycznych PAN, zespołową PAN, MZiOS, kilkakrotnie nagrodami Rektora ŚAM za działalność naukowo-badawczą i dydaktyczną, Nagrodą im. Fullbrighta, Nagrodą Daymon Reunion Foundation for Cancer Research oraz Nagrodą British Council.

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003508&local_base=biograf

Witold Władysław ZAHORSKI (1908–1995)

Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (1932); dr med. 1935; dr hab. med. 1949; prof. nadzw. 1950; prof. zw. 1957; dr h.c. ŚAM (1982). W ŚAM pełnił funkcję rektora (1957–1962) i pierwszego prorektora ds. klinicznych. 

Okres wojny spędził w Warszawie, gdzie pracował w Klinice Chorób Wewnętrznych tamtejszego uniwersytetu. W 1945 przybył na Śląsk – został ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Ubezpieczalnia Społecznej w Zabrzu. Był organizatorem i wieloletnim kierownikiem II Katedry Chorób Wewnętrznych i Zawodowych ŚAM. 

Współtwórcza polskiej medycyny pracy, organizator medycyny pracy na Śląsku. W pracy naukowo-badawczej koncentrował się na chorobach zawodowych, szczególnie na problemach pylic i zatruć metalami ciężkimi. Opracował wzorzec radiograficzny pylic, na podstawie którego grupa międzynarodowych ekspertów dokonała pierwszej międzynarodowej klasyfikacji radiologicznej pylic. Opracował własną klasyfikację kliniczną chorób zawodowych płuc. Zainicjował działalność grupy roboczej Międzynarodowego Biura Pracy, która na Międzynarodowej Konferencji w Sprawie Pylic w Bukareszcie opracowała pod jego przewodnictwem definicję i klasyfikację pylic. 

Zapoczątkował tworzenie specjalistycznych placówek, które stały się głównym ośrodkiem naukowych badań klinicznych nad pylicą oraz najbardziej zaawansowanym w Polsce klinicznym zespołem medycyny pracy. Zorganizował przemysłową służbę zdrowia w Zakładach Przemysłu Koksochemicznego oraz Ośrodek Leczniczo-Badawczy Chorób Zawodowych w Zabrzu. Był inicjatorem Prewentorium Przeciwpylicznego dla Górników w Szczawnicy oraz organizatorem powstałego w Szczawnie Centrum Badawczego Leczenia Chorób Zawodowych Układu Oddechowego. Wspólnie z prof. Brunonem Nowakowskim stworzył w Zabrzu Instytut Medycyny Pracy w Przemyśle Węglowym i Hutniczym. Był inicjatorem powstania kampusu Uczelni w Katowicach-Ligocie. 

Autor blisko 160 publikacji, w tym pracy zbiorowej „Zarys chorób zawodowych i higieny pracy” – pierwszej tego rodzaju w piśmiennictwie polskim – oraz autorem monografii przygotowanej na zamówienie Narodowej Biblioteki Medycznej Stanów Zjednoczonych. 

Promotor w 17 przewodach doktorskich oraz opiekun w 11 habilitacyjnych. 

Współtworzył oddział śląski Towarzystwa Internistów Polskich oraz zabrzańskie koło Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z jego inicjatywy wyodrębniono z Polskiego Towarzystwa Lekarskiego Polskie Towarzystwo Medycyny Pracy, którego był pierwszym prezesem. 

Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Medycyny Pracy, Polish Medical Alliance in USA, Towarzystwa Internistów Polskich oraz Polskiego Towarzystwa Ergonomicznego. 

Odznaczony m.in.: Krzyżami Komandorskim i Oficerskim OOP, a także Złotym Krzyżem Zasługi. 

W 2008 sali wykładowej A3 na Wydziale Lekarskim w Katowicach-Ligocie nadano imię prof. Witolda Zahorskiego, a w jej centralnej części odsłonięto tablicę pamiątkową z wizerunkiem Profesora. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003572&local_base=biograf

Marian ZEMBALA (1950–2022)

Absolwent AM we Wrocławiu (1974); specjalista z zakresu chirurgii ogólnej I st. (1977) i II st. (1981) oraz z zakresu kardiochirurgii (1988); dr n. med. 1979; dr hab. n. med. 1992; prof. n. med. 1998; dr h.c. Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu (2018). 

W ŚAM aktywnie działał m.in. w Senackiej Komisji ds. Rozwoju Akademii.

W 1985 rozpoczął pracę w Katedrze i Klinice Kardiologii w Zabrzu na etacie WOK (st. asystent), a od 1987 jako adiunkt na etacie ŚAM. Wkrótce zaczął pełnić w tej jednostce obowiązki zastępcy kierownika, a następnie kierownika kliniki. W 1993 został dyrektorem Wojewódzkiego Ośrodka Kardiologii (obecnie: Śląskie Centrum Chorób Serca) w Zabrzu. Podczas licznych staży pracował m.in. w: AM we Wrocławiu, Katolickim Uniwersytecie w Leuven, Deborah Heart and Lung Center w Browns Mills (New Jersey), Uniwersytecie w Akwizgranie, Papworth Hospital w Cambridge, Broussais Hospital w Paryżu.

W centrum zainteresowań naukowo-badawczych prof. Zembali znajdowały się kardiologia i kardiochirurgia oraz transplantologia i niewydolność krążeniowa. Asystował przy pierwszych wykonywanych w Polsce transplantacjach serca, zabiegach transplantacji serca i płuc oraz zabiegach wszczepienia sztucznego serca człowiekowi. Zapoczątkował transplantację płuc w Polsce. Kierował zespołami dokonującymi jednoczesnej transplantacji serca i nerek. Nieustannie poszukiwał nowych rozwiązań medycznych m.in. zainicjował wykorzystanie w zabiegach pomostowania naczyń wieńcowych dwóch tętnic piersiowych wewnętrznych, a współpracując z prof. dr. hab. Pawłem Buszmanem, jako pierwszy w Polsce wprowadził mapping śródoperacyjny oraz operacyjne leczenie napadowego częstoskurczu komorowego w chorobie niedokrwiennej serca.

Prof. Zembala uczestniczył w uruchomieniu Kliniki Kardiochirurgii w Katowicach-Ochojcu. Twórca wielu programów o zasięgu międzynarodowym, m.in.: programu transplantacji i leczenia niewydolności krążenia, programu chirurgicznej ablacji w utrwalonym migotaniu przedsionków, polsko-holenderskiego programu „Polen-Project” (współpraca naukowo-szkoleniowa w zakresie kardiologii dziecięcej i kardiochirurgii).

Publikowany dorobek naukowy Prof. Zembali to łącznie ponad 2 tys. artykułów, książek, redakcji, rozdziałów, referatów, streszczeń i tłumaczeń. Prowadził szeroką działalność dydaktyczną: wykształcił studentów kierunków medycznych, słuchaczy studiów podyplomowych, lekarzy w trakcie specjalizacji, a każdego roku prowadził wykłady gościnne i przeprowadzał operacje pokazowe w wielu ośrodkach badawczych w kraju i za granicą. Pod jego opieką powstało wiele prac naukowych. Otrzymał Dyplom Gratulacyjny dla Opiekuna najlepszej pracy naukowej „The Best Prize” na Międzynarodowym Przeglądzie Prac Naukowych Medyków w Houston.

Jako polityk piastował urząd Ministra Zdrowia RP w rządzie Ewy Kopacz oraz m.in.: był przewodniczącym Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia, konsultantem krajowym w dziedzinie kardiochirurgii. Jeden z założycieli Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu. 

Przez wiele lat był członkiem wielu towarzystw naukowych, m.in.: Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Towarzystwa Chirurgów Polskich, Polskiego Towarzystwa Kardiochirurgiczno-Torakochirurgicznego, Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego, Polskiego Towarzystwa Ftizjopneumonologicznego, European Society of Cardiovascular Surgery, European Association for Cardio-Thoracic Surgery, World Society for Cardiothoracic Surgery, International Society for Heart and Lung Transplantation, International Society of Cardio-Thoracic Surgeon, Cardiomyopathy Association of Great Britain and Ireland.

Profesor był wielokrotnie nadgradzany m.in.: nagrodami naukowymi i wyróżnieniami MZiOS za wybitne osiągnięcia naukowe i zasługi dla rozwoju kardiochirurgii w Polsce, wyróżnieniami Europejskiej Rady Dyrektorów Szpitali za działalność organizacyjną i menedżerską (Maastricht, Holandia), Listem Gratulacyjnym od Rektora Uniwersytetu w Utrechcie za opracowanie polsko-holenderskiego programu współpracy. 

Uhonorowany m.in.: Krzyżem Kawalerskim OOP, Srebrnym Krzyżem Zasługi, ukraińskim Orderem Zasługi III Stopnia, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, papieskim medalem „Pro Ecclesia et Pontifice”, odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, tytułem „Honorowego Hipokratesa 2016”, Diamentowym Laurem Umiejętności i Kompetencji, Wawrzynem Lekarskim, nagrodą Towarzystwa Przyjaciół Śląska w Warszawie oraz Medalem 100-lecia Odzyskania Niepodległości. Honorowy Obywatel Zabrza. W 2021 otrzymał tytuł Profesora Honorowego SUM. 

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003391&local_base=biograf

Jerzy ZIELIŃSKI (1914–2000)

Absolwent Uniwersytetu Lwowskiego (1937); specjalista w zakresie chirurgii (1952) oraz w zakresie urologii (1952); dr med. 1949; dr hab. med. 1963; doc. 1963; prof. nadzw. 1972; prof. zw. 1985; dr h.c. ŚAM (1990). 

Pracę rozpoczynał w szpitalach we Lwowie. W czasie wojny, w wyniku prześladowań na tle rasowym, utracił możliwość wykonywania zawodu lekarza i był zmuszony do zmiany nazwiska na Jerzy Zieliński. Przeniósł się do Warszawy, brał udział w powstaniu warszawskim. Od 1945 r. mieszkał w Krakowie, gdzie podjął pracę na Oddziale Urologicznym pod kierunkiem profesora Emila Michałowskiego. Następnie przeniósł się na Górny Śląsk, gdzie początkowo pracował w szpitalach na terenie Bytomia i Katowic. W 1955 związał się z ŚAM: otrzymał stanowisko adiunkta w II Klinice Chirurgicznej w Zabrzu (kierował Pododdziałem Urologicznym). Po przeniesieniu Kliniki do Katowic (1959) został ordynatorem jej Oddziału Urologicznego, a następnie (1964) kierownikiem Kliniki Urologicznej ŚAM, którą od podstaw zorganizował. Przyczynił się do założenia i otwarcia samodzielnych oddziałów urologicznych w Zabrzu, Bytomiu, Tarnowskich Górach i Bielsku. 

W latach 1981–1982 pełnił obowiązki prorektora ds. rozwoju ŚAM, został usunięty z tego stanowiska na początku stanu wojennego w ramach represji stosowanych wobec działaczy NSZZ „Solidarność”. 

Współtwórca dzisiejszego oblicza urologii polskiej. Głównymi kierunkami jego działalności naukowo-badawczej były: onkologia urologiczna oraz traumatologia urologiczna, a w szczególności leczenie urazów i zwężeń pourazowych cewki moczowej. Opracował epidemiologię kamicy moczowej na Górnym Śląsku i w Polsce. Ustalił zasady postępowania w świeżych urazowych uszkodzeniach cewki moczowej związanych ze złamaniem miednicy oraz w ostrej cukrzycowej martwicy brodawek nerkowych. Przyczynił się do unowocześnienia i poprawy wyników leczenia nowotworów narządów moczowo-płciowych. 

Dorobek naukowy Profesora obejmuje 215 publikacji, w tym także w czasopismach zagranicznych. Był redaktorem i głównym autorem pierwszej w Polsce „Onkologii urologicznej”, a także współautorem kilku podręczników. Promotor 9 przewodów doktorskich i opiekun 2 habilitacji. 

Aktywnie działał w polskich i zagranicznych naukowych towarzystwach urologicznych: Polskie Towarzystwo Urologiczne (prezes), Polskie Towarzystwo Lekarskie, Europejskie Towarzystwo Urologiczne, Międzynarodowe Towarzystwo Urologiczne. Członek honorowy kilku polskich i zagranicznych urologicznych towarzystw naukowych. 

Był członkiem zarządu Obywatelskiego Komitetu Walki z Rakiem oraz prezesem Górnośląskiego Międzyuczelnianego Towarzystwa Akademickiego „Universitas” (założyciel). Działał w Towarzystwie Miłośników Lwowa i Klubie Inteligencji Katolickiej. 

Wieloletni konsultant wojewódzki ds. urologii w województwie katowickim, członek Krajowego Zespołu Specjalistycznego w zakresie urologii. 

Odznaczony m.in.: Krzyżem Kawalerskim OOP. Otrzymał nagrodę arcybiskupa metropolity katowickiego „Lux ex Silesia”. 

Zainicjował budowę Domu Lekarza w Katowicach, a imię Profesora nadano sali audytoryjnej.

Źródło: Baza Centrum Dokumentacji Dziejów Medycyny i Farmacji Górnego Śląska, [Dostęp 29.03.2023]:
https://katalog.sum.edu.pl/F?func=direct&format=999&doc_number=000003397&local_base=biograf