Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu powołany został na mocy uchwały Senatu Śląskiej Akademii Medycznej (obecnie Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach) z dnia 28 marca 2001 r. Odpowiedzialne zadanie organizacji nowego wydziału powierzone zostało prof. dr. hab. n. med. Janowi E. Zejdzie, który w latach 2002-2005 pełnił również funkcję pierwszego dziekana. Nowo powstała jednostka oficjalnie zainaugurowała swoją działalność 1 października 2002 r., oferując kształcenie na kierunku zdrowie publiczne w zakresie trzech specjalności – dietetyki, ratownictwa medycznego i zdrowia publicznego.
Na przestrzeni 20 lat wydział przeszedł istotne zmiany, a ich kierunek wyznaczany był przez kolejnych dziekanów. Funkcję tę pełnili:
- dr hab. n. med. Krystyn Sosada (2005),
- prof. dr hab. n. med. Małgorzata Muc-Wierzgoń (2005–2012),
- prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Elżbieta Grochowska-Niedworok (2012–2020).
W 2020 r. odpowiedzialność za kierowanie dalszym rozwojem wydziału powierzono prof. dr. hab. n. med. Sebastianowi Grosickiemu oraz prodziekanom - dr hab. n. o zdr. Joannie Głogowskiej-Ligus oraz dr. hab. n. o zdr. Grzegorzowi Dziubankowi, prof. SUM (prodziekan ds. studenckich).
Minione dwie dekady to także okres dynamicznego rozszerzania oferty edukacyjnej, która daje kandydatom na studia możliwość wyboru kształcenia na jednym z sześciu kierunków:
- BHP- ochrona zdrowia pracujących
- dietetyka
- koordynator medyczny
- zarządzanie ryzykiem zdrowotnym
- zdrowie publiczne
Wydział oferuje ponadto możliwość podniesienia swoich kompetencji dzięki bogatej ofercie studiów podyplomowych na kierunkach:
- badania kliniczne w medycynie
- koder medyczny
- neurodietetyka
- zarządzanie w ochronie zdrowia
Niewątpliwą wizytówkę wydziału stanowi jego siedziba. Od początku swej działalności posadowiony był w historycznym budynku, zlokalizowanym w centrum Bytomia przy ulicy Piekarskiej 18, którego dzieje sięgają 1894 r. Zaprojektowany przez Paula Jackischa gmach również w przeszłości pełnił funkcje edukacyjne, będąc najpierw siedzibą Średniej Katolickiej Szkoły Żeńskiej, prowadzonej przez Siostry Szkolne de Notre Dame, a po II wojnie światowej Państwowego Gimnazjum i Liceum Żeńskiego oraz Zespołu Szkół Medycznych. Od 2002 roku budynek nieprzerwanie pozostaje główną siedzibą wydziału i wraz z budynkiem Katedry Dietetyki w Zabrzu Rokitnicy stanowi nowoczesne i komfortowe zaplecze naukowo-dydaktyczne.