Milowy krok do nadania centrum Bielska-Białej akademickiego charakteru został uczyniony. 12 marca w bielskim Ratuszu podpisano notarialny akt darowizny placu Fabrycznego na potrzeby Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Umowę podpisali prezydent Jarosław Klimaszewski oraz rektor SUM prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański.
- Trudno mi wybrać, który z elementów tej inwestycji jest ważniejszy dla Bielska-Białej. Cieszę się zarówno z faktu, że będziemy mieli w mieście taką uczelnię jak Śląski Uniwersytet Medyczny, jak i z tego, że ważny teren w centrum miasta zostanie zrewitalizowany. W zasadzie dla przyszłości i rozwoju społecznego miasta pierwszy powód jest ważniejszy. W Bielsku-Białej przy tej liczbie szpitali warto było pomyśleć o uczelni medycznej. Dyskusje na ten temat toczyły się ponad podziałami, na wszystkich szczeblach - od miasta po rząd; mówiliśmy jednym głosem i dlatego powstała filia SUM w Bielsku-Białej. Od razu też myśleliśmy o placu Fabrycznym jako docelowym miejscu funkcjonowania uczelni i bardzo się ucieszyliśmy, że ta koncepcja została zaakceptowana. Dzisiaj już mamy podwaliny po tę inwestycję, podpisujemy akt notarialny i przekazujemy ten teren jako darowiznę we władanie SUM. Długo nad tym pracowaliśmy, bardzo dziękuję wszystkim osobom zaangażowanym za sprawne przygotowanie tak skomplikowanej operacji - mówił prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski podczas podpisywania dokumentu, dodając, że powstała już także koncepcja zagospodarowania przekazanego terenu.
Rektor SUM Tomasz Szczepański podkreślał, że przedstawiciele uczelni od początku byli pod wrażeniem poziomu poparcia w naszym mieście dla wspólnej inwestycji:
- Tutaj wszyscy mówią jednym głosem, z takimi partnerami można wszystko. Chcemy wspólnie budować coś zarówno dla rozwoju miasta, jak i naszej uczelni. W dzisiejszych czasach ważne jest, by studiować blisko miejsca zamieszkania. Z drugiej strony wiem, że w pierwszym roczniku bielskiej filii są studenci, którzy przyjechali tu z Polski dla walorów Bielska-Białej. Wielu studentów lepiej postrzega to miasto jako miejsce do studiowania niż Katowice. Niektórzy sugerowali, abyśmy napisali, że to będzie studiowanie medycyny na nartach. My myślimy o rozwoju. Wiemy, że w Polsce jest potrzeba kształcenia lekarzy. Naszym słowem-kluczem jest jakość, dlatego zakładamy pełną współpracę filii z alma mater w Katowicach. Nie ukrywam, że myślimy perspektywicznie o takim poziomie kształcenia, jaki ma Uniwersytet Jagielloński - 200-250 studentów. Dzięki współpracy z Beskidzkim Centrum Onkologii mamy prosektorium do nauczania anatomii, co jest wartością dodaną, patrząc na inne powołane kierunki medyczne. Planowane przejecie przez SUM jako organ prowadzący Szpitala Wojewódzkiego da nam możliwość kontrolowania jakości nauczania; także sam szpital jako placówka kliniczna trafi na najwyższą półkę polskich szpitali. Dzisiaj to już nie są marzenia, ale konkretny plan działania - mówił rektor SUM.
Koncepcja architektoniczna
Podczas spotkania w Ratuszu zaprezentowano koncepcję architektoniczną dla terenu przekazanego SUM w akcie notarialnym. Jego łączna powierzchnia to ok. 10,5 ha, składa się na nią 15 działek położonych w obszarze placu Fabrycznego, ul. ks. Stanisława Stojałowskiego oraz ul. Bohaterów Warszawy. To ścisłe centrum miasta, w sąsiedztwie Zamku Sułkowskich, placu Bolesława Chrobrego, Teatru Polskiego czy Ratusza. Ideą projektu jest adaptacja budynków posiadających wysokie walory historyczne przy jednoczesnej likwidacji niedostępnych, zdegradowanych oficyn oraz obiektów poprzemysłowych o niskiej wartości architektonicznej. Zakłada się wprowadzenie otwartej przestrzeni tzw. pasażu łączącego dojście od ul. Wzgórze oraz ul. Bohaterów Warszawy; ukształtowanie nowej atrakcyjnej pierzei w miejscu zdegradowanej zabudowy poprzemysłowej, udostępnienie komunikacyjne łączące plac Fabryczny ze ścisłym centrum miasta i urządzenie terenu jako atrakcyjnej przestrzeni publicznej z dużą ilością zieleni.
Warto przypomnieć, ze plac Fabryczny, dawniej plac Koszarowy, a także plac Karola (od imienia Karla Jankowskiego, właściciela fabryki), wykształcił się jako centrum zespołu fabryki Jankowskiego, pomiędzy ogrodami zamkowymi w zakolu Białej a zapleczami działek przy ul. Stojałowskiego. Teren ten znajduje się w granicach zabytkowego układu urbanistycznego wpisanego do rejestru zabytków. Z tego powodu podejmowanie prac na tym obszarze wymagać będzie uzyskania pozwolenia konserwatorskiego. W przedstawionej koncepcji zakłada się pełny remont konserwatorski wszystkich cennych obiektów, a równocześnie modernizacje pozostałych, tak aby powstała spójna i jednolita przestrzeń użytkowa.
W koncepcji zaprezentowano stan obecny poszczególnych obiektów oraz prace remontowe i modernizacyjne, jakie planuje się w nich wykonać.
Koszt szacunkowy inwestycji to ponad 300 mln zł, jej realizację przewidziano na okres 60 miesięcy.
Jak powstawała filia
Przypomnijmy, jak wyglądały dotychczasowe działania podejmowane dla utworzenia w Bielsku-Białej fili Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
Pierwszym ważnym krokiem było podpisanie listu intencyjnego w tej sprawie. Odbyło się ono 20 stycznia 2023 roku w sali sesyjnej bielskiego Ratusza. Podpisy pod dokumentem złożyli prezydent miasta Jarosław Klimaszewski, rektor SUM prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański i starosta bielski Andrzej Płonka. Zgodnie z ustaleniami, po stronie SUM leżało zapewnienie kadry dydaktycznej, a po stronie samorządu - obiektu dla potrzeb filii.
26 stycznia ub.r. odbyły się wizje lokalne, podczas których zaprezentowano przedstawicielom SUM kilka lokalizacji i związanych z nimi koncepcji funkcjonowania filii uniwersytetu. Ustalono wówczas, że pierwsi studenci rozpoczną naukę w budynku przy placu Marcina Lutra 8. Równocześnie władze uczelni przyjęły propozycję prezydenta Bielska-Białej Jarosława Klimaszewskiego, aby docelowo zagospodarować na potrzeby SUM kompleks budynków na placu Fabrycznym.
20 czerwca 2023 r. Rada Miejska Bielska-Białej podjęła decyzję o nieodpłatnym przekazaniu przez miasto ww. terenów (o wartości ok. 90 mln zł) Śląskiemu Uniwersytetowi Medycznemu w Katowicach.
W trakcie działań organizacyjnych okazało się, że łatwiej będzie kształcić studentów w budynku Agencji Rozwoju Regionalnego w budynku przy ulicy 1 Dywizji Pancernej nr 45. Ustalono, że znajdzie tam miejsce dziekanat oraz dostosowane do prowadzenia kierunku lekarskiego sale seminaryjne, sale ćwiczeniowe i laboratoria. Zaplanowano też powstanie biblioteki i czytelni z miejscem odpoczynku. Powstała baza do prowadzenia zajęć klinicznych: Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej, Szpital Pediatryczny w Bielsku-Białej, Beskidzkie Centrum Onkologii - Szpital Miejski im. Jana Pawła II w Bielsku-Białej oraz Śląskie Centrum Reumatologii, Ortopedii i Rehabilitacji w Ustroniu.
25 sierpnia 2023 r. w bielskiej placówce zamiejscowej Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego odbyła się symboliczna uroczystość przekazania aktu utworzenia w Bielsku-Białej fili SUM. Wzięli w niej udział przedstawiciele rządu, parlamentu i lokalnego samorządu. W trakcie spotkania ogłoszono, że na pierwszy rok akademicki w Bielsku-Białej 2023/24 uczelnia przyjmie 75 studentów na kierunek lekarski, w tym 51 osób na studia stacjonarne oraz 24 na studia niestacjonarne.
Pierwsza inauguracja roku akademickiego miała miejsce 9 października w Teatrze Polskim. Dzień wcześniej w bielskiej filii SUM odbyła się konferencja prasowa oraz zwiedzanie jej siedziby.
I tak dobrnęliśmy do dnia dzisiejszego i podpisania formalnego aktu przekazania terenów placu Fabrycznego SUM-owi. Planowana inwestycja robi wrażenie. Już dzisiaj mówi się o tym, że działalność SUM w docelowej siedzibie zostanie rozszerzona. Będzie tam działał nie tylko wydział lekarski, ale również nowoczesna ogólnodostępna biblioteka, centrum symulacji medycznej, a być może kierunek lekarsko-stomatologiczny.
****
Śląski Uniwersytet Medyczny to jedna z największych uczelni medycznych w Polsce. W tej chwili na kierunku lekarskim w Zabrzu i Katowicach kształci się około 4.500 studentów. Od 10 lat uczelnię kończy największa liczba studentów wśród polskich uczelni medycznych.
SUM kształci lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, analityków medycznych, biotechnologów medycznych, a także specjalistów z zakresu zdrowia publicznego, medycyny ratunkowej, dietetyki, pielęgniarstwa, położnictwa, fizjoterapii, kosmetologii, neurobiologii, elektroradiologii, zarzadzania ryzykiem zdrowotnym i coachingu medycznego.
Kadra nauczycieli akademickich liczy ponad 1300 osób. Ich wiedza i kwalifikacje doceniane są zarówno w Polsce, jak i na świecie. Wielu z nich otrzymuje tytuły doktora honoris causa oraz zasiada we władzach europejskich i polskich towarzystw naukowych.
autor: Jacek Kachel Urząd Miasta w Bielsku – Białej, Wydział Prasowy
fot. Paweł Sowa / Wydział Prasowy UMBB
Dane wysyłającego:
Agata Pustułka
