Już 18 marca poznamy laureatów Śląskiej Nagrody Naukowej. Miło nam poinformować, że w prestiżowym gronie nominowanych badaczy znalazły się osoby związane ze Śląskim Uniwersytetem Medycznym w Katowicach. Zwycięzców wybierze kapituła nagrody, której pracami kieruje w tym roku prof. dr hab. n. med. Katarzyna Mizia-Stec, prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej SUM.
Śląska Nagroda Naukowa to wyróżnienie przyznawane przez wszystkie uczelni współorganizujące Śląski Festiwal Nauki KATOWICE badaczom i twórcom, którzy w znaczący sposób przyczyniają się do rozwoju nauki. Prezentują oni wybitne osiągnięcia artystyczne, jak również promują śląską naukę na arenie krajowej i międzynarodowej. Wyróżnienie może być przyznane za całokształt osiągnięć lub za osiągnięcia uzyskane w ciągu 2 lat poprzedzających rok jego wręczenia.
Nagroda jest przyznawana w trzech kategoriach:
- Pracownik Uczelni
- Doktorant (fundator: Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia)
- Nagroda Specjalna Prezydenta Miasta Katowice
Wśród nominowanych ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego są:
• prof. dr hab. n. med. Monika Adamczyk-Sowa – Kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu SUM
Prowadzi badania dotyczące etiopatogenezy i możliwości leczenia „choroby o stu twarzach” czyli stwardnienia rozsianego, będącej najczęstszą nieurazową przyczyną niesprawności młodych dorosłych. Jest inicjatorką utworzenia w Zabrzu pierwszego w Polsce Centrum Kompleksowego Diagnostyki i leczenia chorych na SM. Jest m.in. prezesem Sekcji Stwardnienia Rozsianego i Neuroimmunologii Polskiego Towarzystwa Neurologicznego oraz członkiem Grupy Ekspertów Stwardnienia Rozsianego Europy Środkowo-Wschodniej. Prof. Adamczyk-Sowa jest ekspertem w spotkaniach i konsultacjach z Ministerstwem Zdrowia i Narodowym Funduszem Zdrowia w sprawie modyfikacji i tworzeniu zapisów programu lekowego leczenia stwardnienia rozsianego w Polsce oraz autorem ekspertyz dla Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w sprawie refundacji nowych leków immunomodulujących w ramach programów lekowych SM w Polsce
• dr hab. n. o zdr. Anna Brzęk, prof. SUM – Dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu w Katowicach
Jest pasjonatką fizjoprofilaktyki, zajmuje się badaniem czynników wpływających na kształtowanie prawidłowej postawy ciała u dzieci i młodzieży oraz poszukiwaniem sposobów zapobiegania nieprawidłowościom w jej obrębie. Jednym z jej największych osiągnięć naukowych jest przeprowadzenie badań pn. „Czynniki wpływające na kształtowanie prawidłowej postawy ciała u dzieci i młodzieży oraz sposoby zapobiegania nieprawidłowościom w jej obrębie”. Ich wyniki wskazały liczne czynniki ryzyka nieprawidłowości w obrębie postawy ciała, w grupach dzieci i młodzieży z różnymi problemami, tj. pacjenci po leczeniu onkologicznym, z astmą i alergią, z nadwagą i otyłością. Przedmiotem analizy był również styl życia całej rodziny i środowiska. Na podstawie badań powstały liczne publikacje o zasięgu międzynarodowym.
• prof. dr hab. n. med. Grzegorz Helbig – Kierownik Katedry i Kliniki Hematologii i Transplantacji Szpiku WNMK w Katowicach. Prodziekan Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach
Od 2017 r. kieruje Oddziałem Transplantacji Szpiku SPSK im. A. Mielęckiego w Katowicach, w którym wykonuje się największą w Polsce liczbę transplantacji krwiotwórczych komórek macierzystych. Corocznie w Ośrodku wykonuje się ponad 300 zabiegów, w tym ponad 100 przeszczepień allogenicznych, tzn. od dawców rodzinnych i niespokrewnionych. W 2018 r. prof. Helbig wprowadził do codziennej praktyki klinicznej przeszczepienie od nie w pełni zgodnych dawców rodzinnych tzw. transplantacje haploidentyczne. Od tego czasu szpital wykonał z powodzeniem 80 tego typu zabiegów. Procedury te pozwalają na wykonanie transplantacji u prawie każdego pacjenta co powoduje, że współcześnie nie ma dużego problemu ze znalezieniem dawcy do transplantacji komórek macierzystych.
• dr hab. n .med. Bartosz Hudzik, prof. SUM – Kierownik Zakładu Profilaktyki Chorób Sercowo-Naczyniowych w Katedrze Profilaktyki Chorób Metabolicznych Wydziału Zdrowia Publicznego w Bytomiu
Zajmuje się epidemiologią choroby wieńcowej i zawału serca, strategiami leczenia przeciwzakrzepowego w chorobie wieńcowej, zawale serca i migotaniu przedsionków, stanami nadkrzepliwości, zaburzeniami metabolicznymi, rolą cytokin w patogenezie miażdżycy i restenozy oraz biomarkerami w kardiologii. Jest współautorem „Cyklu prac dotyczących postępowania w ostrych zespołach wieńcowych”. Współtworzył także ogólnopolską kampanię „Zawał serca – Czas to życie”. Jej wyniki przedstawiono za zjazdach naukowych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (Kongres ESC), Asocjacji Przezskórnych Interwencji wieńcowych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (Kongres EuroPCR), kongresie Kardiologia Prewencyjna.
• dr hab. n. farm. Małgorzata Maciążek-Jurczyk, prof. SUM – Kierownik Katedry i Zakładu Farmacji Fizycznej Wydziału Nauk Farmaceutycznych w Sosnowcu
Prowadzi kompleksowe badania z wykorzystaniem technik spektroskopowych, mikrokalorymetrycznych oraz SPME nad analizą aktywności antyoksydacyjnej oraz oddziaływaniami leków i nowosyntetyzowanych substancji z białkami transportującymi (w tym również zmodyfikowanymi) oraz nanonośnikami.
• mgr Mateusz Stojko – W 2017 r. rozpoczął studia doktoranckie w dyscyplinie nauk farmaceutycznych na Wydziale Nauk Farmaceutycznych w Sosnowcu SUM. Od 2016 r. pracuje na stanowisku asystenta w Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych Polskiej Akademii Nauk.
Prowadzi badania nad polimerowymi włókninami opatrunkowymi do leczenia trudno gojących się ran, charakteryzującej się kontrolowanym uwalnianiem naturalnej substancji czynnej o reparacyjno- regeneracyjnym działaniu, włóknistą strukturą oraz całkowitą biodegradacją na nietoksyczne produkty. Poprzez elektroprzędzenie alifatycznych poliestrów i poliestrowęglanów otrzymano włókniny opatrunkowe uwalniające propolis w kontrolowany sposób. Włókniny przyspieszają czas regeneracji uszkodzonych tkanek, a także ograniczają powikłania i powstawanie blizn, co podnosi komfort życia pacjenta, poprzez zniesienie konieczności stosowania dodatkowych leków oraz zmiany opatrunku. Otrzymany opatrunek aplikowany jest na początku leczenia, zabezpiecza ranę i uwalnia lek przez cały proces gojenia, jednocześnie ulegając degradacji. Nie ma konieczności jego usuwania lub zmieniania, ponieważ ulega rozpadowi w czasie równym przewidywanemu czasowi gojenia rany.
• prof. dr hab. n. med. Jan Zejda – Kierownik Katedry i Zakładu Epidemiologii Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach (nominowany w kategorii „Nagroda Specjalna”)
Prowadzi badania w zakresie epidemiologii klinicznej i środowiskowej, w szczególności dotyczące skutków zdrowotnych narażenia na zanieczyszczenia środowiska w aglomeracji katowickiej i posiadające znaczenie dla programów profilaktycznych. Wielokrotnie kierował grantami naukowymi finansowanymi w ramach konkursów krajowych oraz w ramach współpracy międzynarodowej. Był kilkakrotnie czasowym doradcą Światowej Organizacji Zdrowia oraz profesorem afiliowanym przy Wydziale Medycznym Uniwersytetu w Saskatchewan w Kanadzie (2011-2016). W kraju pełnił funkcje eksperckie w programach Ministerstwa Zdrowia i Komitetu Badań Naukowych, był m.in. prezesem Polskiego Stowarzyszenia Epidemiologii oraz przewodniczącym Komitetu Epidemiologii i Zdrowia Publicznego PAN, konsultantem wojewódzkim i krajowym w dziedzinie epidemiologii. Wszystkie zadania i funkcje prof. Zejdy posiadające wymiar krajowy były w środowisku utożsamiane z rangą i znaczeniem ośrodka katowickiego. Ponadto szereg jego aktywności wpisuje się w czytelny sposób w kreowanie aktywnego wizerunku miasta Katowice jako nowoczesnego ośrodka akademickiego. Aktualna aktywność prof. Zejdy w obszarze zdrowia publicznego i epidemiologii obejmuje analizę ważnego problemu tzw. wielochorobowości głównie w populacji Katowic, co przełoży się na rekomendacje ukierunkowane na poprawę funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej.
Nominowani do Śląskiej Nagrody Naukowej przygotowali ciekawe pytania z dziedzin, którymi zajmują się na co dzień w ramach swojej pracy naukowej. Odpowiedzi na nie możecie znaleźć na stronie: https://www.slaskifestiwalnauki.pl/naukowe-zaczepki-2022
Serdecznie gratulujemy nominacji i życzymy sukcesu!
