Wydział Lekarski w Katowicach (WLK) został powołany na mocy Zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 16 czerwca 1975 roku przekształcającego jeden Wydział Lekarski Śląskiej Akademii Medycznej w dwa wydziały: Wydział Lekarski z siedzibą w Katowicach i Wydział Lekarski z siedzibą w Zabrzu. W tym samym roku odbyła się pierwsza rekrutacja studentów na kierunek lekarski. Do WLK włączono Zespół Nauczania Klinicznego w Tychach oraz na jego potrzeby przekazano oddany w 1974 roku Centralny Szpital Kliniczny w Katowicach – Ligocie. Ta decyzja znacząco uzupełniła akademickie zaplecze kliniczne, wcześniej posadowione przede wszystkim na bazie Szpitala Miejskiego nr 4 w Katowicach, przekształconego jeszcze w 1960 roku w Szpital Kliniczny. W rozwoju infrastruktury klinicznej służącej wzrastającym potrzebom dydaktycznym WLK ważnymi wydarzeniami było oddanie w 1977 roku pierwszego w Polsce Instytutu Okulistyki w Katowicach (od 1989 roku funkcjonującego jako katedra i klinika na terenie nowego szpitala klinicznego) oraz Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach – Ochojcu będącego siedzibą dynamicznie rozwijających się katedr i klinik kardiologicznych i kardiochirurgicznych, od 1986 roku w strukturze Górnośląskiego Ośrodka Kardiologii. W latach 1990 – 2001 WLK posiadał Oddział Pielęgniarski, który ostatecznie został włączony do Wydziału Opieki i Oświaty Zdrowotnej.

W początkowym okresie działalności wydziału pilną potrzebą było pozyskanie, na potrzeby WLK, kadry naukowo-dydaktycznej oraz zapewnienie odpowiedniej infrastruktury dydaktycznej i zaplecza naukowego. Istotną poprawą w tym zakresie, a jednocześnie okolicznością sprzyjającą konsolidacji wydziału było oddanie do użytku pierwszego kompleksu mieszczącego zakłady teorii medycyny oraz administrację WLK (budynek C1 w Katowicach – Ligocie, 1978 rok), z posadowionymi w tym budynku m.in. Katedrami i Zakładami Anatomii Prawidłowej, Histologii i Embriologii, Patomorfologii, Ogólnej Biologii Lekarskiej. W kolejnych latach, nie bez przeszkód związanych z trudnościami natury finansowej, oddano do użytku kolejne kompleksy zakładów teorii medycyny (budynki C2 i C3 w Katowicach – Ligocie). Tym samym powstało zaplecze dydaktyczne mieszczące nie tylko 15 katedr i zakładów teorii medycyny, ale także sale wykładowe, bibliotekę, pomieszczenia dziekanatu i administracji wydziału. W kolejnych latach stopniowo modernizowano jednostki reprezentujące obszar teorii medycyny, poprawiając zarówno infrastrukturę dydaktyczną jak i instrumentarium służące prowadzeniu badań naukowych. W 2005 roku w strukturę Wydziału włączono Centrum Medycyny Doświadczalnej jako jednostkę doświadczalno-hodowlaną. Bardzo znaczącym wydarzeniem było otwarcie, w 2012 roku, pierwszego w Polsce i jednego z najnowocześniejszych w Europie Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej, w którym prowadzone są wybrane zajęcia w programie kształcenia lekarzy. Równolegle, w pierwszym dwudziestoleciu działalności WLK doprowadzono do konsolidacji jednostek klinicznych na terenie Katowic i rozpoczęto kontynuowane obecnie programy modernizacyjne w tych jednostkach.

Dzisiejsza struktura WLK została w dużym stopniu ukształtowana pod koniec XX wieku. Jest to jednocześnie okres dynamicznego rozwoju aktywności w zakresie działalności dydaktycznej, naukowej i klinicznej. WLK uzyskał wysoką pozycję na mapie polskiej medycyny akademickiej. Pracownicy WLK włączyli się w działalność krajowych i międzynarodowych środowisk naukowych. Wymiernym przejawem tej aktywności jest m.in. wybór prof. dr hab. n. med. Michała Tendery (kierownik III Katedry Kardiologii) na stanowisko prezydenta Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (kadencja: 2004-2006) i prof. dr hab. n. med. Andrzeja Więcka (kierownik Katedry Nefrologii, Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii) na stanowisko prezydenta-elekta Europejskiego Towarzystwa Nefrologicznego (2013 r.). Poza tym prof. dr hab. n. med. Grzegorz Opala (kierownik Katedry Neurologii) był Ministrem Zdrowia RP w latach 2000-2001.

Od początku istnienia WLK jego dziekanami byli kolejno: dr hab. n. med. Marek Machalski (1975-1976), dr hab. n. med. Gerard Jonderko (1976-1978), prof. dr hab. n. med. Zbigniew S. Herman (1978-1980), prof. dr hab. n. med. Władysław Nasiłowski (1980-1984), dr hab. n. med. Tadeusz Wencel (1984-1985), prof. dr hab. n. med. Ryszard Aleksandrowicz (1985-1989), dr hab. n. med. Władysław Pierzchała (1989-1990), prof. dr hab. n. med. Barbara Zahorska-Markiewicz (1990-1996), dr hab. n. med. Jan Duława (1996-2002), prof. dr hab. n. med. Ewa Małecka-Tendera (2002-2005), prof. dr hab. n. med. Joanna Lewin-Kowalik (2005-2012), prof. dr hab. n.med. Jan E. Zejda (2012-2019). Obecnie Dziekanem Wydział jest dr hab. n.med. Tomasz Francuz, prof. SUM