Silesian Researchers NOW!

Śląska Noc Naukowców 2012

Czas realizacji projektu 1.05.2012 – 31.10.2012

Nazwa programu międzynarodowego, w ramach którego projekt został zrealizowany 7. Program Ramowy UE

Informacje o projekcie

Śląska Noc Naukowców jest projektem realizowanym z inicjatywy Komisji Europejskiej. Celem przyświecającym twórcom Nocy jest zachęcenie młodych ludzi do nieustannego poszerzania wiedzy i wyboru zawodu naukowca. Śląska Noc Naukowców 2012 odbyła się 28 września. Uczelnie biorące udział w projekcie, przygotowałyprawie 200 wydarzeń  dla mieszkańców śląskich miast.

Pracownicy Wydziału Opieki  Zdrowotnej przygotował dwa happeningi pt. „Życie zaczyna się po 40-ce. A, B i C nie tylko dla kobiet” oraz „Gdy nagle świat się zmienia – niepełnosprawność oczami sprawnych i niepełnosprawnych”.

,,Życie zaczyna się po 40 –ce. A, B i C nie tylko dla kobiet''

W ramach stanowisk dydaktyczno-warsztatowych każdy uczestnik miał okazję zapoznać się z fizjologią w zakresie funkcjonowania organizmu kobiety i mężczyzny po 40 roku życia w zakresie Aktywności, Barier, Intymności oraz Ciekawostek. Celem głównym projektu była nauka i promocja zachowań prozdrowotnych. Każdy odwiedzający otrzymał przewodnik w celu potwierdzenia odwiedzin poszczególnych stanowisk, na końcu otrzymując wskazówki dotyczące działań w kierunku zachowania zdrowia. Elementem inauguracyjnym był wykład Prof. dr hab. n. med. Violetty Skrzypulec-Plinty na temat „Seksualność kobiet i mężczyzn po 40 roku życia”. Na poszczególnych stanowiskach można było uzyskać wiedzę na temat zaburzeń cyklu miesiączkowego charakterystycznego w okresie menopauzy, samokontroli piersi, menopauzy, andropauzy, nietrzymania moczu, zaburzeń statyki narządów płciowych, a także towarzyszącym im infekcjom narządów płciowych, odżywiania, dbałości o swój wygląd oraz ergonomii życia codziennego. Ponadto dla dzieci przygotowano specjalny kącik do zabawy.

,,Gdy nagle świat się zmienia - niepełnosprawność oczami sprawnych i niepełnosprawnych''

Happening stanowiący ciąg stanowisk dydaktyczno-warsztatowych w zakresie podstawowych problemów zdrowotnych, obejmujących dysfunkcje z zakresu układu ruchu oraz narządów zmysłów. Spotkanie rozpoczęło się wykładem Prof. dr hab. n. med. Violetty Skrzypulec-Plinty na temat „Seksualność osób z dysfunkcjami zdrowotnymi”. Po wykładzie na kolejnych stanowiskach można było zapoznać się zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej z funkcjonowaniem osób z zaburzeniami w zakresie układu ruchu i narządów zmysłu. Ciekawym uzupełnieniem był reportaż z paraolimpiady, który pokazał, że dysfunkcje ruchowe wcale nie muszą prowadzić do dysfunkcji w życiu codziennym. Naocznie udowodnili to zaproszeni zawodnicy rugby z Klubu „Jeźdźcy” w Borowej Wsi a pokaz elementów gry z komentarzem trenerskim wzbudził ogromne zainteresowanie.

Naukowcy z Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej zorganizowali warsztaty laboratoryjne wraz z prezentacją multimedialną, interaktywną oraz konkursem pt. „Aromaterapia – więcej niż tylko zapachy”, warsztaty z eksperymentami pt. „Eliksiry młodości w kosmetykach przyszłości” oraz wykład multimedialny wraz z demonstracją na żywo eksperymentu pt. „Elektroniczny papieros – bezpieczny substytut czy nowe zagrożenie”.

,,Aromaterapia – więcej niż tylko zapachy''

Aromaterapia jest sztuką stosowania olejków eterycznych dla zdrowia, urody i dobrego samopoczucia. Działanie olejków jest bardzo silne i powinny być one stosowane z rozwagą. Obecnie można znaleźć wiele produktów zawierających olejki: szampony, mydła lub świece. Historia aromaterapii sięga czasów prehistorycznych, kiedy jedynym dostępnym było leczenie naturalne. Warsztaty oferowały możliwość wysłuchania wykładu na temat olejków eterycznych, jak również uczestniczenia w konkursie rozpoznawania zapachów. Każdy z uczestników miał możliwość samodzielnego skomponowania mieszaniny olejków w ramach „pachnącej apteki” i pachnidła do kąpieli.

"Eliksiry młodości w kosmetykach przyszłości"

Starzenie się człowieka jest nieuchronnym, złożonym procesem fizjologicznym. Najszybciej upływ czasu zauważamy na skórze. Wtedy wielu z nas marzy o kosmetyku zawierającym cudowny eliksir młodości. Poszukiwanie eliksirów młodości towarzyszy ludziom od zarania dziejów. Współczesne eliksiry młodości to produkty powstałe dzięki najnowszym osiągnięciom nauki. Jednakże, postęp w nauce zmusza do postępu w projektowaniu doskonalszych i efektywniejszych kosmetyków. Kosmetyki przyszłości to produkty wytwarzane indywidualnie dla każdego z nas. Czy będą oczekiwanym eliksirem młodości? Podczas realizacji warsztatów była przeprowadzana diagnostyka skóry, w czasie której uczestnicy mogli zapoznać się z najnowszymi trendami w kosmetologii, można było skorzystać z zabiegów pielęgnacyjnych, dobranych indywidualnie dla potrzeb skóry. Ponadto każdy z uczestników miał możliwość samodzielnego przygotowania preparatu kosmetycznego – „eliksiru młodości”.

,,Elektroniczny papieros - bezpieczny substytut czy nowe zagrożenie''

Wykład multimedialny połączony z relacją na żywo z laboratorium w interesujący sposób przybliżył zagadnienia konsekwencji wynikających z narażenia na dym papierosowy, zarówno jako u palaczy biernych i czynnych. Poruszył również kwestie używania e-papierosa jako substytutu tytoniu, w aspekcie bezpieczeństwa i szkodliwości. W ramach wykładu uczestnicy wydarzenia mieli możliwość wykonania spirometrii, zbadania poziomu tlenku węgla w wydychanym powietrzu oraz badanie sztywności tętnic.

Naukowcy z Wydziału Lekarskiego przygotowali wykład połączony z prezentacją multimedialną  „Anatomia człowieka – wczoraj i dziś” oraz dwa wykłady wraz z demonstracjami na żywo: „Plastynacja zwłok – moda czy potrzeba chwili”, „Warsztaty kadawerowe – prezentacja na osobniku żywym”.

,,Anatomia człowieka wczoraj i dziś''

Celem wykładu było przybliżenie historii wiedzy o budowie ciała człowieka i nowoczesnych metod obrazowania budowy struktur ciała. Krótka prezentacja historii poznawania, przedstawiania oraz metod nauczania anatomii poczynając od sekcji zwłok wykonywanych na oczach publiczności aż do najnowszych technik obrazowania używanych dzisiaj w medycynie. Stosowane obecnie techniki obrazowania pozwalają na wyjątkową możliwość przedstawienia nie tylko budowy żywego organizmu, ale również prezentować zmiany fizjologiczne i patologiczne takie jak: potencjały elektryczne mózgu, strumienia przepływu krwi w naczyniach krwionośnych czy dynamicznego przedstawienia pracy stawów, mięśni itd.

,,Plastynacja zwłok - moda czy potrzeba chwili''

Plastynacja jest relatywnie nową metodą utrwalania obiektów biologicznych, zwłaszcza miękkich i o dużej zawartości wody, takich jak:

1. organy ciała: płuca, wątroba, mózgowie.

2. małe zwierzęta czy embriony

3. owocniki grzybów

Dzięki tej metodzie możemy utrwalać obiekty, które wcześniej utrwalić było trudno, często są to obiekty niepowtarzalne. Najważniejszą zaletą tej metody jest to, że otrzymane obiekty są łatwe do przechowywania i przedstawiania. Metoda ta pozwala na utrwalenie całego ciała ludzkiego i przedstawienia jego budowy w zupełnie nowej konwencji, postrzeganej często jako szokująca, a bliskiej w formie sposobowi prezentowania typowemu dla sztuki nowoczesnej przez co atrakcyjnej dla szerokiej publiczności.

Zgromadzonym przekazano informacje dotyczące historii plastynacji, technik i metodyki przygotowywania plastynatów, perspektyw dalszego rozwoju oraz zostały przedstawione preparaty anatomiczne poddane plastynacji. Na zakończenie zajęć porównano i wykazano zalety plastynatów nad preparatami anatomicznymi mokrymi. Całość przebiegła w miłej atmosferze i wzbudziła duże zainteresowanie uczestników projektu.

,,Warsztaty kadawerowe - prezentacja na osobniku żywym''

Prawie każdy z nas chciałby zobaczyć jak zbudowane jest jego własne ciało, móc zajrzeć pod swą skórę. Temu właśnie zostały poświęcone warsztaty kadawerowe. Podczas trwania warsztatów uczestnicy mieli możliwość poddania się malowaniu na skórze, w celu poznania lokalizacji mięśni, ich przyczepów oraz wyznaczania ich zakresu funkcjonalnego.

Noc Naukowców to niezwykła okazja, aby sprawdzić jak naukowcy zmieniają świat i poszerzają granice wiedzy. Ale przede wszystkim aby przekonać się, że naukowcem może zostać każdy. Wystarczy tylko ciekawość świata i odwaga w łamaniu schematów.

Koordynator projektu Prof. dr hab. inż. Jerzy Rutkowski, Politechnika Śląska

Realizatorzy projektu

1. Politechnika Śląska
2. Uniwersytet Śląski
3. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
4. Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
5. Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej

Strona internetowa projektu http://nocnaukowcow.com.pl/